﴿الرَّحْمانِ الرَّحیمِ مَالِكِ یَوْمِ الدّینِ﴾
( همو که به همه ی آفرینش مهر می ورزد و به ویژگان، مهر ویژه دارد. فرمانروای روز جزاست. )
﴿ اَلرَّحمَانِ الرَّحِیمِ ﴾ : «اَلَّرحمَانِ» صفت عمومی مهرِ خداست بر همهی موجودات. خداوند به همهی موجودات از جامدات تا فرشتگان و از بدترین کفّار و منافقین و مشرکین تا بهترین مؤمنین، رحمت عمومی دارد. «اَلرَّحِیمِ» به معنای رحمت خاصّ خداست. خداوند این پاداش خاص را به کسانی میدهد که طبق روایات به جهت بندگی که کردهاند، مورد رحمت رحیمیهی خدا قرارگرفتهاند.
﴿ مَالِکِ یَومِ الدِّینِ ﴾: خدای متعال، پادشاه روز جزاست. در روز قیامت و پس از مرگ، خداوند متعال تمامی مالکیتها را از انسان میگیرد و انسان فقط مالک اعمال خودش است. خداوند میفرماید:
﴿ وَ أَنْ لَیسَ لِلْإِنْسانِ إِلاَّ ما سَعی * وَ أَنَّ سَعْیَهُ سَوْفَ یُری ﴾(1) : ﴿ و در عالم آخرت برای انسان بهرهای جز سعی و کوشش او نیست * سعی و کوشش او به زودی دیده میشود. ﴾ اصلاً خود سازوکار مرگ عبارت است از سلب همهی مالکیتها از انسان، جز مالکیت حقیقی او؛ یعنی انسان فقط مالکیت اعمالش را دارد.
اعمالی که از باب اسمِ معناست، در قیامت تبدیل به اسم ذات میشود: ﴿ وَ أَنْ لَیسَ لِلْإِنْسانِ إِلاَّ ما سَعی ﴾: سعی و کوشش انسان بهزودی دیده میشود.
رسول خدا صلیالله علیه و آله میفرمایند: ﴿ مَالِکِ یَومِ الدِّینِ ﴾تا معلوم باشد که خداوند متعال در روز قیامت مالک مطلق است نسبت به تمام موجودات مختار.
والسّلام عليكم و رحمة الله و بركاتُه