« مَعاشِرَ النّاسِ، الْحُجّاجُ مُعانُونَ وَ نَفَقاتُهُمْ مُخَلَّفَةٌ عَلَيْهِمْ وَاللَّهُ لاَ يُضِيعُ أَجْرَالْمُحْسِنِينَ . »

«هان مردمان! حاجیان از سوی خداوند کمک شده‌ و هزینه‌های سفرشان جایگزین خواهد شد و البتّه، خداوند پاداش نیکوکاران را تباه نخواهدکرد.»
«نَفَقاتُهُمْ مُخَلَّفَةٌ عَلَیهِمْ»: انفاق‌هایی که کرده‌اند را به‌سوی آن‌ها برمی‌گردانیم. «وَاللهُ لاَ یُضِیعُ أَجْرَالْمُحْسِنِینَ»: و خداوند ضایع نمی‌کند و از بین نمی‌برد اجر نیکوکاران را.
حج گزاران سه نکته‌ی مهم دارند:
1 – حاجیان از جانب خدا کمک می‌شوند. این کمک، کمک مالی و کمک معنوی را شامل می شود؛ زیرا مطلق گفته‌شده: «الْحُجّاجُ مُعانُونَ».
2 – پول‌ها و نفقه‌هایی که خرج کرده‌اند، به آن‌ها برمی‌گردد و خدا جای خالی آن‌ها را پُر می‌کند.
3 - حاجیان اهل احسان هستند. خداوند ازنظر معنوی اجر احسان را برنمی‌گرداند. با این‌که حاجی واجبش را انجام می‌دهد، ولی به آن‌ها مُحسِن می‌گویند؛ یعنی کسی که نیکوکاری می‌کند. معمولاً در عُرف جامعه وقتی کسی خدمتی به دیگری می‌کند، به آن احسان و نیکوکاری می‌گویند.
خداوند متعال به حج گزاران اطلاق «الْمُحْسِنِینَ» می‌کند؛ چراکه حج یک عبادت جامع است. حج هم نماز دارد، هم زکات دارد، هم امربه‌معروف دارد، هم نهی از منکر دارد، هم تولّی دارد و هم تبرّی دارد. نماز دارد، زیرا حج گزار باید نماز طواف بخواند. انفاق دارد، زیرا در راه حج هزینه می کند. تبرّی دارد، زیرا رَمی جمرات که می‌کنند به معنای تبرّی از شیطان است. تولّی دارد، زیرا طوافی که می‌کنند، به معنای اظهار علاقه و دوستی نسبت به خدا و اولیای خداست.
حج، جامع عبادات است؛ لذا خداوند متعال حج گزاران را «الْمُحْسِنِینَ» نام ‌برده است.

والسّلام عليكم و رحمة الله و بركاتُه