به نام خداوند همه مِهر مِهروَرز
رحم بر صغار (رفتار با كودكان) --- در آغوش پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله
هنگام نماز بود. اصحاب در مسجد منتظر بودند. ولي هرچه صبر كردند از پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله خبري نشد. بالاخره بلال به جست و جوي پيامبر آمد تا حضرت را پيدا كند و به مسجد آورد. پيغمبر صلی‌الله‌علیه‌وآله هنگام نماز از مسجد بيرون آمدند و عازم مسجد شدند كه دو كودك جلوي حضرت را گرفتند و گفتند: «براي حسن و حسين(علیهماالسلام) خميده مي‌شوي ولي براي ما نمي‌شوي؟! مگر ما پيش شما عزيز نيستيم؟»
پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله فرمودند: «شما هم عزيز هستيد. ولي حالا مي‌خواهيم به مسجد برويم و نماز دير مي‌شود. باشد براي يك وقت ديگر.»
اما بچه‌ها قبول نكردند و پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله را با خود مشغول كردند. در همين هنگام بلال از راه رسيد و پيامبر را در اين حالت ديد. خواست كودكان را براند و حضرت را از دست آنان آزاد كند. ولي پيامبر قبول نكردند و بلال را به خانه فرستادند و فرمودند: «در خانه گردوي تازه داشتم. هرچه باقي مانده بردار و با خود بياور.» وقتي بلال برگشت, پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله به بچه‌ها گفتند: «بياييد باهم معامله كنيم. مثلاً من شتر شما هستم. ولي سواري نمي‌دهم. آيا حاضريد خودم را از شما بخرم و عوضش گردو بدهم؟» بچه‌ها قبول كردند و گردوها را گرفتند و راضي شدند كه پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله همراه بلال, به مسجد بروند.
وقتی حضرت به مسجد رسيدند، لبخند زنان به اصحاب فرمودند: «برادران يوسف او را به چند درهم فروختند و بچه هاي مدينه مرا به چند دانه گردو!» (نمونه معارف اسلام، علي فصيحي، ج۳، ص۲۲۶). بچه‌ها موجودات پاك و بي‌آلايشي هستند كه در برابر ما قدرتي ندارند.از نظر بدني ناتوان و ضعيف‌اند و ما مي‌توانيم هر طور كه بخواهيم، با آنان رفتار كنيم. اما از انسانيت به دور است كه آن‌ها را از خود برانيم و با خشونت و تندي از آن‌ها توقع بي‌جا و خارج از توانشان داشته باشيم. چه اين كه در تربيت اسلامي همواره ما را به بردباري و ملايمت نسبت كودكان سفارش نموده‌اند.
پيامبر اكرم صلی‌الله‌علیه‌وآله كه اسوه حسنه و الگوي عملكرد صحيح مي‌باشند، مي‌فرمايند:
«چند كار را در زندگي ترك نمي‌كنم. (از جمله) سلام كردن به اطفال را.» (منتهي الامال، ج۱،زندگاني پيامبر اكرم (ص)، در بيان اخلاق حميده و اوصاف شريفه آن حضرت.) و يا نقل شده كه مسلمانان بعد از تولد فرزندانشان، آن‌ها را به خدمت پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله مي‌آوردند تا براي آن‌ها دعا كنند و نام نيكويي بر آن‌ها بگذارند. بسيار مي‌شد كه آن‌ها وقتي در آغوش پيامبر بودند، لباس ايشان را آلوده مي‌ساختند. اما پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله در جواب خانواده آن‌ها كه مي‌خواستند بچه را دور كنند، مي‌گفتند: «به او كاري نداشته باشيد. بگذاريد راحت باشد.» و حضرت پس از نام‌گذاري آن‌ها را خوشحال و مسرور روانه مي‌ساختند. (منتهي الامال، ج۱، زندگاني پيامبر اكرم(ص)، در بيان اخلاق حميده و اوصاف شريفه آن حضرت.)
اين نحوه برخورد و رفتار با كودكان، نه تنها آن‌ها را نسبت به بزرگترها علاقه‌مند مي‌كند و آن‌ها را به ديگر افراد خانواده نزديك مي‌سازد، بلكه شيريني و حلاوت اين عملكرد پسنديده سبب مي‌شود تا در سنين بالاتر نيز نسبت به حرف ايشان پذيرش داشته باشند و نسبت به تجربيات بزرگترها و رهنمودهاي ارزشمند آنان در زندگي بي‌توجه نباشند و خير‌خواهي آنان را، به جان لمس كنند.
|