به نام خداوند همه مِهر مِهروَرز
ام فروه مادر امام صادق علیه السلام
نامش فاطمه دختر قاسم بن محمد بن ابی بکر بود و مادرش اسماء نام داشت و هردو از قبیلهی قریش بودند. پدرش قاسم از افراد مورد اطمینان امام سجاد علیه السلام بود و به فقیه اهل حجاز شهرت پیدا کرده بود. او احکام فقهی را از امام که در حصر و اسارت و نظارت شدید بود میگرفت و به مردم ابلاغ میکرد. به این ترتیب فاطمه از دوران کودکی با خانوادهی اهل بیت در ارتباط بود و این گونه سالهای کودکی خود را در کنار پدر به آموختن مشغول شد.
او را زنی فاضله، مومنه و آشنا به علوم دینی عصر خود میخوانند. هنگامی که به همسری امام محمد باقر علیه السلام در آمد بیش از پیش خود را آماده کرد تا هرآن چه میتواند در محضر این بزرگواران بیاموزد. ام فروه احادیث زیادی را از همسرش امام باقر علیه السلام و امام سجاد علیه السلام نقل کرده است.
حتی در جایی امام صادق علیه السلام وقتی میخواهند از جد خویش امام سجاد علیه السلام روایت کنند نام مادر خویش را به عنوان ناقل حدیث میآورند و میفرمایند: «حضرت علی بن الحسین علیه السلام به او فرمود: ای ام فروه، من برای گناهکاران از شیعیان خود در هر روز و شب صد بار دعا میکنم و از خدا برای آنان طلب آمرزش مینمایم، زیرا ما بر چیزی که میدانیم صبر میکنیم و آنها بر چیزی که نمیدانند صبر میکنند.» (اثبات الوثیه – صفحه ۱۷۴).

و در جایی دیگر میفرمایند: «مادرم مومن،متقی، و نیکوکار بود و خداوند نیکوکاران را دوست میدارد.» (اصول کافی – جلد یکم)
عبد الاعلى نقل كرده است كه گفت: ام فروه را دیدم که در اطراف خانه کعبه طواف میکرد و لباسی پوشیده بود که کسی او را نشناسد. هنگامی که خواست دست خود را روی حجر الاسود بگذارد، دست چپ را روی سنگ گذاشت. مردی به او گفت: دست چپ را روی سنگ گذاشتی بر خلاف سنت است و تو اشتباه کردی. ام فروه گفت: لازم نیست تو چیزی به ما بیاموزی چرا که ما از دانش شما بی نیاز هستیم. و از این پاسخ میتوان آشنایی او را به مسایل فقهی دریافت. و نیز میدانیم که بسیاری از زنان مسلمان برای رسیدن به پاسخهای فقهی خود به ام فروه مراجعه میکردند (کتاب کافی- شیخ کلینی).
درجهی علم این بانوی عفیفه و کریمه به قدری بالا بود که در زمانهی خویش گاهی فرزند بزرگوارش امام صادق علیه السلام را ابن المکرمه یعنی پسر بانویی کریم مینامیدند (رجال کشی- شماره ۱۳۴۸). ام فروه در زمان امامت فرزندش از دنیا رفت و محل دفن این بانوی بزرگوار را در قبرستان بقیع آوردهاند.

|