به نام خداوند همه مِهر مِهر وَرز
الگویی خارج از افراط و تفریط
همانند تركيب مواد شيميايى كه در حرارت مناسب و مكان مناسب و شرايط مخصوص انجام مي‌شود و بايد به شرايط آن دقيقاً توجه داشت، دین نیز قانون و شرایط دارد؛ بايد دقيقاً به شرايط دين عمل كرد.
برخی از ما عادت كرده‌ايم كه كارهایمان در حالت افراط یا تفريط باشد؛ يعنى یا زياد جلو مى دويم و از اين طرف پشت بام مى‌افتيم يا عقب عقب مي‌رويم و از پشت سر، ازآن طرف پشت بام سقوط می‌کنیم.
گاهی بسیار مقدس‌مآب مىشويم و از حدّ دين و از مرز تقدس تجاوز مى كنيم وگاهی اصلاً لامذهب مى شويم. بعضاً حالت افراط و تفريط داريم. دين مى گويد: همه چيز باید به اندازه‌ی خود باشد. ائمه‌ی ما صلوات الله علیهم اجمعین معتدل بودند:
﴿وَ كَذالِكَ جَعَلْناكُمْ اُمَّةً وَسَطاً لِتَكُونُوا شُهَداءَ عَلَى النَّاسِ ﴾ (۱): ﴿همان‌گونه (كه قبله‌ی شما يك قبله‌ی ميانه است) شما را نيز امت ميانه‌اي قرارداديم تا برمردم گواه باشيد. ﴾
«وسط» يعنى: معتدل؛ يعنى: نه افراط و نه تفريط. «شهداء» يعني: الگو. ﴿لِتَكُونُوا شُهَداءَ عَلَى النَّاسِ﴾ یعنی: به این خاطر که براى مردم الگو باشيد؛ ما شما را براى مردم الگو قرار داديم. خداوند عزّ وجل الگوهايى را به ما معرفى كرده است که معتدل بوده اند.
يك مهندس یک قالب مى سازد که الگو است و از روی آن قالب چندین ميلیون مثلاً ليوان آب درست مى‌كنند. الگو مهمّ است. اگر يك خط یا يك نقطه‌ی اضافی روى قالب باشد، همه‌ی کارها را خراب می‌کند. دقت در الگو بسيار مهم است.
اگر كسى مقدس باشد و هر شب به جلسه برود و به زن و بچه‌ی خود نرسد، از او قبول نيست. اگر يك زنی كه شوهر دارد، از حقوق شوهر و بچههايش بگذرد و تمام مدت سر سجاده باشد، قابل قبول نيست. از آن طرف هم، اگر كسى به عنوان رسيدگى به زن و بچه و شوهر، از احكام دين باز بماند، پذيرفته نيست.
در دين ما، اعتدال و حدّ وسط مطرح است: ﴿وَ كَذالِكَ جَعَلْناكُمْ أمَّةً وَسَطاً﴾. دین ما، دين اعتدال است؛ دين «الإسلام» و «التسليم» است. اگر كسى بخواهد بنده باشد، بايد كارى بكند كه نه از اين طرف و نه از آن طرف نيفتد.
منابع
۱- بقره (۲): ۱۴۳
|