معرفي كتاب
به نام خداوند همه مِهر مِهر وَرز
چشمه هاي جوشان
يکي از انواع ادبيات، نگارش سرگذشت ها و زندگي نامه هاي بزرگان است که همواره مورد توجه و استقبال قرار گرفته است.
در مورد بزرگان دين خصوصاً أئمه عليهم السّلام اين توجه و اقبال بيش از سايرين است. در طول تاريخ 14 قرنيِ اسلام، کتب بسياري در اين زمينه نوشته شده است.
يکي از کتاب هاي بسيار معتبر در اين زمينه، کتاب «عُيونُ أخبارِ الرِّضا عليه السّلام» مي باشد. نويسنده ي کتاب رئيس المحدّثين، شيخ صدوق رَحِمَهُ الله است.
چنان که از نام کتاب مشخص است موضوع آن بيان جهات مختلف زندگاني حضرت أبوالحسن الرّضا عليه آلافُ تحيّةُ و الثّنآء مي باشد.
مرحوم صدوق کتاب را در 69 باب تقسيم بندي نموده که مي توان مطالب آن را به چهار بخش دسته بندي کرد:
بخش اول: تاريخ زندگي امام رضا عليه السّلام به صورت مفصل.
بخش دوم: روايات صادره از حضرت رضا عليه السّلام،که هدف اصلي نويسنده از نگارش کتاب بوده.
بخش سوم: روايات مربوط به فضيلت زيارت آن حضرت و کيفيت آن.
بخش چهارم: کرامات و معجزاتي که از قبر مطهّر آن حضرت ظاهر شده است.
مؤلّف، تمامي روايات را همراه با ذکر سند کامل بيان کرده است.
شيخ صدوق، اين كتاب را براي هديه به كتاب خانه ي صاحِب بن عِباد ديلَمي، وزير وقت و حاكم شيعي آن دوران نگاشته است.
صاحب بن عباد در مدح و ستايش امام رضا عليه السّلام اشعاري را مي سرايد و آن را به شيخ صدوق هديه مي دهد و شيخ نيز اين كتاب را در پاسخ به هديه ي او، به نگارش در مي آورد. ميرداماد، در مدح اين کتاب ابياتي به عربي سروده است، که ترجه آن چنين است:
«کتاب عيون اخبار الرّضا عليه السّلام کتابي شفاف است که قلب انسان را شفا مي دهد. در تمام روزگار و در نگاه هيچ بيننده اي کتابي مانند اين کتاب نگاشته نشده است. هر دانشي که بخواهي در آن است و تو را بي نياز مي کند. مانند خورشيد از نور هدايت مي درخشد و آرزوي قلب را برآورده مي سازد. »

از جنبه هاي گوناگوني مي توان به اهميت و جايگاه اين کتاب پرداخت؛ از جمله اين که اين کتاب جايگاه ويژه اي در منابع روايي و مجموعه هاي حديث شيعه دارد. يکي از جنبه هايي که مي توان به آن اشاره کرد، پرداختن کتاب به عصمت أنبياء عليهم السّلام است.
به جرأت مي توان گفت که اگر روايات مربوط به عصمت أنبياء عليهم السّلام از طريق اين کتاب به دست ما نمي رسيد چه بسا گفته هاي أئمه اطهار عليهم السّلام، در اين زمينه در پرده ي ابهام مي ماند و پاسخ روشن امام رضا عليه السّلام به شبهه هاي مأمون و منتقدين و انديشمندان فرقه هاي گوناگون درباره ي عصمت، بر ما روشن نبود و شناخته نمي شد.
اين کتاب، همچون باقي آثار مرحوم صدوق، در بين علماء و جامعه ي مذهبي از اقبال و اعتبار خاصّي برخوردار است، خصوصاً که سال هاي اخير با ترجمه ي آن از عربي به فارسي توجه ايرانيان به آن بيشتر شده که شايد يکي از مهمترين دلايل آن ارتباط عاطفي خاصّ ما ايرانيان با عليّ بن موسي الرّضا عليهما السّلام باشد.

|
تاریخ درج: 29/05/1392 | کد مطلب: 10 | تعداد نظرات: 3 | تعداد بازدید: 3026