پرسش و پاسخ
به نام خداوند همه مِهر مِهر وَرز
پرسش وپاسخ
پرسش:
آيا محبت اهل بيت و مِهر وَرزي به امامان عليهم السّلام، وسيله و ابزاري است براي رسيدن به اهداف رفيع وبلند ... يا خود هدف است و موضوعيت دارد و مورد توجه خاص دين قرار گرفته است؟
پاسخ:
پيش از پرداختن به پاسخ اين پرسش، توجه به نكته اي ضروري مي نمايد:
بيشتر اعمال نيك وصالح -كه وسيله اي براي رسيدن به كمالات اند- خود نيز خواص وآثارمستقلي دارند. درقرآن كريم مي خوانيم:
...إِلَيْهِ يَصْعَدُ الْكَلِمُ الطَّيِّبُ وَالْعَمَلُ الصَّالِحُ يَرْفَعُهُ
كلمات نيك به سوي خدا صعود مي كنند وعمل صالح آن را بالا مي برد.
در منطق قرآن -كه عمل صالح را، هم وسيله مي داند و هم هدف- هدف از آفرينش انسان عبوديّت (بندگي) است..
وَمَا خَلَقْتُ الْجِنَّ وَالْإِنسَ إِلَّا لِيَعْبُدُونِ
و جنّ و انس را نيافريدم جز براى آن كه مرا بپرستند.
يكي از بهترين ابزارهاي نيل به اين هدف، نماز است، ليكن خود نماز نيز داراي آثارمستقل وخواصي برجسته است، مانند:
- بازداري از فحشاء و منكرات:
إِنَّ الصَّلَاةَ تَنْهَى عَنِ الْفَحْشَآء وَالْمُنكَرِ
نماز از كار زشت و ناپسند باز مى دارد.
- كمك و ياري همه جانبه به انسان:
وَاسْتَعِينُواْ بِالصَّبْرِ وَالصَّلاَةِ
از شكيبايى و نماز يارى جوييد.
- به نحوكلي و عمومي (ازجهت حسنه بودن):
إِنَّ الْحَسَنَاتِ يُذْهِبْنَ السَّيِّئَاتِ
خوبي ها، بدي ها را از ميان مى برد.
اين آيات نشان مي دهند كه خود نماز داراي آثار باز دارندگي و ياري و بدي زدايي است.
با توجه به مقدمه ی فوق، پاسخ روشن خواهد شد:
1- خداوند مومنان را به ولايت (يعني به سرپرستي گرفتن) اهل بيت امر كرده است:
إِنَّمَا وَلِيُّكُمُ اللّهُ وَرَسُولُهُ وَالَّذِينَ آمَنُواْ الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلاَةَ وَيُؤْتُونَ الزَّكَاةَ وَهُمْ رَاكِعُونَ
ولىّ شما؛ تنها خدا و پيامبر اوست و كسانى كه ايمان آورده اند، همان كسانى كه نماز بر پا مى دارند و در حال ركوع زكات مى دهند.
نكتهي عمدهي مورد توجه آيه اين است كه سرپرستاني كه بايد مورد محبّت باشند، اين چند گروه اند:
خدا و رسول و مؤمناني كه نماز بر پا مي دارند و در حال ركوع زكات مي دهند ... كه معناي وليّ، سرپرست و فرد مورد محبت است.
قُل لَّآ أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبَى
بگو: بر رسالت خود، مزدي نمي خواهم، مگر مِهر وَرزي به نزديكان را.
مي بينيم كه محبّت اهل بيت عليهم السّلام -علاوه بر اين كه وسيله اي براي ارتقا به مقامات عالي هستند- خود، هدف و دستمزد رسالت پيامبر اكرم صلّي الله عليه وآله وسلّم محسوب شده و مقصد قرار گرفته است.
2- احاديث و روايات متعددي از پيامبر صلّي الله عليه وآله وسلّم وامامان عليهم السّلام، اطاعت آنان را از فرايض و واجبات بر شمرده اند كه از ميان صدها مورد، به يك حديث اكتفا مي كنيم:
بشير عطارگويد: از امام صادق عليه السّلام شنيدم كه فرمودند:
«ما (خاندان پيامبرصلّي الله عليه وآله وسلّم)،كساني هستيم كه خداوند اطاعتشان را واجب شمرده است وشما (ياران ما) از پيشواياني پيروي مي كنيد كه مردم به ناشناختن ایشان معذور نيستند.»
نتيجه ی اين محبت و ولايت اهل بيت علیه السلام، علاوه بر اين كه در راه تكامل وپيشرفت، وسيلهي رسيدن به اهداف عالي چون عبوديّت است، در عين حال از خواصي ويژه برخوردار است وخود، هدف و موضوع قرار داده شده است.
محبت، عملي قلبي است چون اعتقاد به توحيد و معاد كه موجب عدم خلود در جهنّم خواهد بود.
در پايان اين پاسخ، به حديثي در اهمّيت محبت تبرك مي جوييم:
زيد بن يونس شحام به امام موسي بن جعفر عليه السّلام مي گويد:
مردي از دوست داران شما (با اين كه پذيراي ولايت شماست) شراب مي خورد و مرتكب گناهان كبيره مي شود. آيا از او بيزاري بجويم؟
آن حضرت مي فرمايند:
«از عمل زشت او بيزاري بجوييد ولي از خودش كناره گيري نكنيد. او را دوست وكارش را دشمن بداريد.»
- آيا مي توان به او فاسق فاجر گفت؟
-"فاسق فاجر كسي است كه كافر و منكر ولايت ما باشد. پذيراي ولايت ما -اگرچند كار بد مرتكب شود- فاسق فاجر نيست، بگوييد فاسق العمل وزشت كار مؤمن النّفس و بدكارِ پاك روان وپاكيزه تن.»
در اين مورد مراجعه شود به:
1. تفسير كشّاف، ذيل آيهي قُربي (اَلشّوري24:42)
2. مهر محبوب:27-56 (فصل دوم)
3. معرفت امام عصر عليه السّلام، بخش دوم و كتاب بحار الانوار 228:23 -253و 73:27 -144

|
تاریخ درج: 29/06/1392 | کد مطلب: 10 | تعداد نظرات: 6 | تعداد بازدید: 2345