مسائل ریز توحیدی
به نام خداوند همه مِهر مِهر وَرز
بیان مسائل ریز توحیدی
پيامبر اکرم صلي الله عليه وآله، خداوند متعال را حمد فرموده اند و در اين حمد، مسائل ريز توحيدي را بیان فرموده اند؛ توحيد تنزيهي و نه توحید تشبيهي و تعطيلي.
توحيد تشبيهي؛ اين که خداوند را به يکي از موجودات تشبيه کنيم.
توحيد تعطيلي؛ اين که بگوييم خدا نيست و يا در مورد خدا صحبت نکنيم.
با بررسي کلام ائمه عليهم السلام راجع به توحيد مي یابیم که بيشتر هَمِّشان بر اثبات و تذکّر توحيد تنزيهي و نفي توحيد تشبيهي است که در درسِ قبل، در اين مورد توضيحاتي داده شد. در اين درس، افعال خداوند -که آن هم تنزيهي است و به هيچ چيزی شبيه نيست- را مورد بررسي قرار مي دهيم.
فعل خدا مَثَل دارد و مِثل ندارد؛ مِثل فعلش هم چيزي نيست.
خداوند در قرآن مَثَل زده است: لَيْسَ كَمِثْلِهِ شَيْءٌ [1]
اکنون به بررسي نکاتي از توحيد در خطابه ي غدير مي پردازيم:
بارِئُ الْمَسْمُوكاتِ [2] خداوند سقف ها را ـ که آسمان ها هستند ـ از هيچ آفريده.
بارِئ از لغت بَري به معناي از هيچ آفريدن است. لا مِنْ شَيْء [3] است، نه مِن لا شَيْء
وَ داحِي الْمَدْحُوّاتِ
مسطح ها را مسطح کرده. روز بیست وپنجم ذي القعده که دَحْو الْأرْض ناميده شده است، به معناي مسطح شدن زمين است، زمين از زير خانه اي ـ که الآن خانه ي کعبه در آن جاست ـ جوشيده و صاف شده است.
وَ جَبّارُالْأرَضينَ وَ السّماواتِ
خداوند، ارضين و سماوات را به فعل و انفعالاتي که دارند، وادار کرده است. جبّار به معناي جبران کننده و مجبور کننده است و هر دو معنا در مورد خداوند و آفرينش درست است. خداوند متعال کسري ها را جبران مي کند؛ چرا که موجودات پس از آفرينش به سوي کمال مي روند و در اين مسير نقص هايشان جبران مي شود.
خداوند مجبور کننده و حاکم است؛ خداوند کاري مي کند که موجودات غير مختار به طور تکويني کارهاي شان را انجام دهند.
مُسَّخَّرند به وسيله ی خداوند؛ يعني خداوند جبّار است. زمين ها و آسمان ها تحت تسخير خداوند، امر تکويني خداوند را انجام مي دهند.
در قرآن کريم داريم:
قالَتا أَتَيْنا طائِعين [4] زمين و آسمان گفتند: آمديم در حالي که مطيع تو هستيم، اطاعت کنيم.
منابع:
[1] شورى (42): 11
[2] . سروش آفتاب / قسمت 1 :64
.[3] الكافي، جلد 1صفحه 105.
[4] . فصلت (41):11.
|
تاریخ درج: 26/08/1392 | کد مطلب: 15 | تعداد نظرات: 0 | تعداد بازدید: 3043