درسی از خطابه ی غدیر
به نام خداوند همه مِهر مِهر وَرز
تجسّم اعمال
گفته شده که ازخصوصيّت روز قيامت اين است که همه چيز ثبات دارد. خداوند در قرآن کریم می‌فرماید:
﴿ فَمَنْ يَعْمَلْ مِثْقالَ ذَرَّةٍ خَيْراً يَرَهُ * وَ مَنْ يَعْمَلْ مِثْقالَ ذَرَّةٍ شَرًّا يَرَهُ ﴾
پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله مسئله ی تجسّم اعمال را در خطابه ي غدير چند مرتبه بيان فرموده اند:
«لا يَعْجَلُ بِانْتِقامِهِ وَلايُبادِرُ إِلَيْهِمْ بِمَا اسْتَحَقُّوا مِنْ عَذابِهِ. » : «در انتقام و کیفر سزاواران عذاب، بی شتاب است. »
براي آناني که استحقاق عذاب دارند، خدا در دنيا مبادرت نمي کند و پيشي نمي گيرد. تمام عذاب ها مجسّم است. اين عذاب ها در قیامت محفوظ است، مگر اين که توبه کنند. رسو ل خدا صلی الله علیه وآله در فراز دیگر می فرمایند:
«فَاحْذَرُوا أَنْ تُخالِفوهُ فَتَصْلُوا ناراً وَقودُهَا النَّاسُ وَالْحِجارَةُ أُعِدَّتْ لِلْكافِرينَ.»:
«پس ، از مخالفت او بهراسید ؛ وگرنه در آتشی در خواهید شد که آتش گیره‌ی آن مردمانند و سنگ که برای حق ستیزان آماده شده است . »
چيزي که باعث شده انسان ها هيزم آتش زنه و آتش گيره ی جهنّم بشوند، اعمالشان است. يک سِری از اعمال انسان، آتش زنه ی آن جا می شود. تجسّم اعمال بد در روز قيامت، هيزم و شعله می شود.
رابطه ی عمل وجزا
پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله درقسمت سوم خطابه ی غدیرمی فرمایند:
«وَلْتَنْظُرْنَفْسٌ ما قَدَّمَتْ لِغَدٍ »:« البته بایست هر کس بنگرد که برای فردای خویش چه پیش فرستاده.»
اعمالی که براي فردايمان مي فرستيم، محفوظ است. اگرلا اله الا الله مي گوييم، دروغ مي گوييم، رِبا مي خوريم ویا نماز مي خوانيم، اين ها اعمالی است که از پيش
مي فرستيم و آن‌جا مجسّم مي شوند ومحفوظ هستند. خداوند در قرآن کریم می فرماید:
﴿الْيَوْمَ تُجْزَوْنَ ما كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ﴾
﴿امروز جزا داده مي شويد؛همان را که عمل مي کرديد.﴾
يعني جزاي ما عين عمل ماست( عينيت جزا و عمل ). در مورد جزا و عمل سه رابطه وجود دارد:
1) رابطه عمل و جزا، قراردادي است. عمل مي کنيم و جزا داده مي شود.
مثل اين که امروز مي گويند: «کسي که از چراغ قرمز عبور کند، جزايش اين است که بايد پنجاه هزار تومان جریمه بدهد».
رابطه ی پنجاه هزار تومان با عبور از چراغ قرمز قراردادي است، چراکه پس فردا مي توانند بگويند: «کسي که از چراغ قرمز عبور کرد، يک ماه از رفتن به مدرسه يا اداره محروم مي شود» .درحقیقت این نوع قرارداد می‌تواند عوض مي شود.
2) رابطه ی عمل و عکس العمل، رابطه ی مقدمّه و نتيجه است.
مثلاًهر که گندم بکارد، سنبله برمي دارد. سنبله عين آن گندم نيست ولی نتيجه آن است.
3) رابطه ی عمل با نتيجه، رابطه ی عينيّت است(اين هماني است) بينشان هويّت برقرار است.
وقتي قرآن مي خواهد مکانيزم عمل و جزا را توضيح دهد، مي فرمايد: عمل همان جزاست و جزا همان عمل است:
﴿ الْيَوْمَ تُجْزَوْنَ ما كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ﴾ : ﴿ امروز جزا داده مي شويد؛ همان را که عمل مي کرديد. ﴾
بر طبق روايات مربوط به برزخ و قيامت، وقتي مؤمن در برزخ و شب اوّل قبر چشم باز مي کند؛ مي بيند شش نفر به ديدنش آمده اند و در شش طرفش ايستاده اند: بالای سر و پايين پا، مقابل و پشت سر، سمت راست و چپ. مي پرسد: شما که هستید؟ مي گويند: من ولايت تواَم، من نماز تواَم، من روزه ي تواَم، من صدقه ی تواَم و... تمام اين اعمال مجسّم مي شوند.
رابطه ی عمل با جزا رابطه ی عينيّت است؛ مثل اتاق آپارات و پرده ی سينما. چیزی که بر روي پرده ی سينما پخش مي شود، عين هماني است که در اتاق آپارات
مي چرخد. رسول اکرم صلی الله علیه و آله می فرمایند:
«مَعاشِرَالنّاسِ، ﴿آمِنُوا بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَالنَّورِ الَّذي﴾ أُنْزِلَ مَعَهُ مِنْ قَبْلِ أَنْ نَطْمِسَ وُجُوهاً فَنَرُدَّها عَلي أَدْبارِها أَوْ نَلْعَنَهُمْ كَما لَعَنَّا أَصْحابَ السَّبْتِ » :
«هان مردمان! ﴿ به خدا و رسول او و نور همراهش ایمان آورید﴾ پیش از آن که چهره ها را تباه و باژگونه کنیم، یا چونان اصحاب روز شنبه ( یهودیانی که بر خدا نیرنگ آوردند) رانده شوید. »
يعني قبل از آن که مسخ شويد. مسخ عينیت برخي از اعمالي است که انسان انجام مي دهد و در آخرت مجسّم مي شود.
بين عمل و جزا رابطه ی معناداری وجود دارد. در گروهي از روايات داريم: آناني که حرص دارند، در روز قيامت به صورت مورچه مبعوث مي شوند؛ زیرا مورچه حرص دارد و بيشتر از آن چه مي خورد، جمع مي کند. آناني که کينه دارند به صورت شتر مبعوث مي شوند. آناني که بي غيرت اند به صورت خرس و خوک مبعوث مي شوند. آناني که نافهم اند به صورت الاغ مبعوث مي شوند: ﴿مَثَلُ الَّذينَ حُمِّلُوا التَّوْراةَ ثُمَّ لَمْ يَحْمِلُوها كَمَثَلِ الْحِمارِ يَحْمِلُ أَسْفاراً ﴾
پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله در قسمت ششم خطابه ی غدیر می فرمایند:
«مَعاشِرَالنّاسِ﴿، لاتَمُنُّوا عَلَيّ بِإِسْلامِكُمْ، ﴾ بَلْ لاتَمُنُّوا عَلَياللَّهِ فَيُحْبِطَ عَمَلَكُمْ وَيَسْخَطَ عَلَيْكُمْ وَ يَبْتَلِيَكُمْ بِشُواظٍ مِنْ نارٍ وَنُحاسٍ .» :
« هان مردمان! ﴿..اسلامتان را بر من منت مگذارید﴾ و بر خدا نیز، که اعمالتان را بیهوده و تباه خواهد کرد و او بر شما خشم خواهد گرفت و شما را به شعله ای از آتش و مس گداخته گرفتار خواهد کرد. »
هر چه اعمال انسان آتش زنه داشته باشد(معاصی بیشتر داشته باشد) ،در روز قيامت آتش بیشتری تجسّم مي شود. خداوند در قرآن کریم می فرماید:
﴿ إِنَّ الَّذينَ يَأْكُلُونَ أَمْوالَ الْيَتامى ظُلْماً إِنَّما يَأْكُلُونَ في بُطُونِهِمْ ناراً وَ سَيَصْلَوْنَ سَعيراً. ﴾
﴿ کساني که اموال يتيمان را به ظلم مي خورند، تنها آتش می خورند و به زودی در شعله های آتش مي سوزند.﴾
يعني خوردن مال يتيم به خوردن آتش تبدیل می‌شود.
يکی‌از مسائل قيامت، تجسّم اعمال است. برطبق روایات ،اسکلت بندي بهشت و جهنّم را خدا آفريده است. برطبق روایات ، خداوند بهشت و فرشتگان را از زیادی خلقت امام حسين عليه السلام و ائمه عليهم السلام آفريده و جهنّم را از انسان هاي شقي آفريده است.لذا اسکلت بهشت وجهنم هست ولی اعمال ما آن جا را مي سازد .
در روز قيامت و در بهشت و جهنّم ، اعمال ما ـ که به صورت حدث و گذرا هستند ـ ثبات پيدا مي کنند و ذات مي شوند.
اسم بر دو قسم است: اسم ذات و اسم معنا.اسم ذات مثل زيد و اسم معنا مثل زدن.
زدن اسم معناست؛ امّا در قیامت،معنا هم ذات مي شود و تجسّم پيدا مي کند. راجع به مسئله ی تجسّم اعمال، در قرآن آيات بسياري داريم؛ به خصوص آيات سوره هاي آخِر قرآن که بيشتر به قيامت اشاره دارند:
﴿ بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحيمِ* تَبَّتْ يَدا أبي لَهَبٍ وَ تَبَّ* ما أغْنى عَنْهُ مالُهُ وَ ما كَسَبَ* سَيَصْلى ناراً ذاتَ لَهَبٍ* وَ امْرَأتُهُ حَمَّالَةَ الْحَطَبِ* في جيدِها حَبْلٌ مِنْ مَسَدٍ. ﴾
تمام اين ها تجسّم اعمالي است که انجام شده است.
﴿بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحيمِ * الْقارِعَةُ*مَاالْقارِعَةُ* وَماأدْراكَ مَاالْقارِعَةُ* يَوْمَ يَكُونُ النَّاسُ كَالْفَراشِ الْمَبْثُوثِ*وَتَكُونُ الْجِبالُ كَالْعِهْنِ الْمَنْفُوشِ* فَأمَّا مَنْ ثَقُلَتْ مَوازينُهُ* فَهُوَ في عيشَةٍ راضِيَةٍ*وَأمَّا مَنْ خَفَّتْ مَوازينُهُ* فَأمُّهُ هاوِيَةٌ*وَماأدْراكَ ماهِيَهْ* نارٌحامِيَةٌ ﴾
بیانی از آتش دوزخ، هاويه است. و آن آتش تب دار است. حُمّي يعني تب. تب که مي آيد، فقط ظاهر بدن نمي سوزد، بلکه درون هم مي سوزد. آتش جهنّم هم فقط بيرون را نمي سوزاند؛ درون را هم مي سوزاند.
﴿ بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحيمِ *ألْهاكُمُ التَّكاثُرُ* حَتَّى زُرْتُمُ الْمَقابِرَ* كَلاَّ سَوْفَ تَعْلَمُونَ* ثُمَّ كَلاَّ سَوْفَ تَعْلَمُونَ*كَلاَّ لَوْ تَعْلَمُونَ عِلْمَ الْيَقينِ*لَتَرَوُنَّ الْجَحيمَ* ثُمَّ لَتَرَوُنَّها عَيْنَ الْيَقينِ﴾
جحيم را مي بينيد؟ تمام اين ها تجسّم اعمال اند.
|
تاریخ درج: 15/10/1393 | کد مطلب: 3 | تعداد نظرات: 0 | تعداد بازدید: 1961