مقاله
|
به نام خداوند همه مِهر مِهر وَرز
تفسیر برخی از آیات
«أَنْ تَقُولَ نَفْسٌ یا حَسْرَتى عَلى ما فَرَّطْتُ فی جَنْبِ اللَّهِ وَ إِنْ كُنْتُ لَمِنَ السَّاخِرینَ » زمر 39/ 56 (تفسیر جامع، ج6، ص: 89)
از جابر بن عبد اللّه انصارى روایت شده که گفت:
«جماعتى از اهل یمن حضور حضرت پیغمبر اكرم صلّی الله علیه و آله شرفیاب شده عرض كردند اى رسول خدا؛ وصى و جانشین شما كیست؟ فرمود همان شخصى است كه پروردگار امر كرده شما به او تمسك و توسل بجوئید و فرموده:
«وَ اعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِیعاً وَ لا تَفَرَّقُوا» : «تمام شما مسلمین به ریسمان محكم خدا تمسك جسته و از آن جدا نشوید.»
مجدداً عرض كردند اى رسول خدا؛ بیان فرمائید حبل اللّه چه كسى است؟ فرمود: «همان شخصى است كه پروردگار فرمود: «إِلَّا بِحَبْلٍ مِنَ اللَّهِ وَ حَبْلٍ مِنَ النَّاسِ»
حبل از طرف خداى تعالى قرآن است و حبل از جانب مردم وصى من می باشد و همان است كه آیه ی
«أَنْ تَقُولَ نَفْسٌ یا حَسْرَتى عَلى ما فَرَّطْتُ فِی جَنْبِ اللَّهِ» و آیه ی «وَ یَوْمَ یَعَضُّ الظَّالِمُ عَلى یَدَیْهِ یَقُولُ یا لَیْتَنِی اتَّخَذْتُ مَعَ الرَّسُولِ سَبِیلًا »
در حق او نازل شده است. (تفسیر القمی، ج2، ص: 251)
و قال علی بن إبراهیم فی قوله: وَ أَنِیبُوا إِلى رَبِّكُمْ أی توبوا وَ أَسْلِمُوا لَهُ مِنْ قَبْلِ أَنْ یَأْتِیَكُمُ الْعَذابُ ثُمَّ لا تُنْصَرُونَ وَ اتَّبِعُوا أَحْسَنَ ما أُنْزِلَ إِلَیْكُمْ مِنْ رَبِّكُمْ من القرآن و ولایة أمیرالمؤمنین و الأئمة علیهم السّلام، و الدلیل على ذلك قول الله عَزَّ وَ جَلَّ «أَنْ تَقُولَ نَفْسٌ یا حَسْرَتى عَلى ما فَرَّطْتُ فِی جَنْبِ اللَّهِ » (الآیة) قال فی الإمام «إِنَّما وَلِیُّكُمُ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَ الَّذینَ آمَنُوا الَّذینَ یُقیمُونَ الصَّلاةَ وَ یُؤْتُونَ الزَّكاةَ وَ هُمْ راكِعُونَ » مائده 5/55 (تفسیر جامع، ج2، ص: 226)
در كافى از حضرت صادق علیه السّلام روایت شده که در معناى: «یَعْرِفُونَ نِعْمَتَ اللَّهِ ثُمَّ یُنْكِرُونَها» فرمودند: چون آیه ی « إِنَّما وَلِیُّكُمُ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ » (تا آخر آیه) نازل شد، عده ای از اصحاب پیغمبر صلّی الله علیه و آله در مسجد مدینه جمع شدند و بعضى به بعض دیگر گفتند: در مورد این آیه چه می گوئید؟ اگر آیه را انكار كنیم به تمام آیات و احكام اسلام كافر می شویم و اگر آن را تصدیق نموده و ایمان بیاوریم، على علیه السّلام را بر خود تفوق داده و مسلط کرده ایم، زیرا این آیه، صریحا بر ولایت على علیه السّلام دلالت دارد. همه ی آن ها گفتند ما می دانیم محمّد صلّى اللّه علیه و آله و سلّم راست می گوید، لكن امر او را درباره ی على علیه السّلام اطاعت نمی كنیم. لذا این آیه نازل شد كه می فرماید این مردم ولایت على علیه السّلام را دانستند پس از آن انكار ولایت نموده و كافر شدند.
ابن بابویه از حضرت باقر علیه السّلام روایت كرده كه جمعى از یهودیان از جمله عبد اللّه بن سلام و اسید بن ثعلبه و ابن یامین و ابن صوریا اسلام آورده، خدمت پیغمبرصلّی الله علیه و آله شرفیاب شدند و عرض كردند : اى رسول خدا، موسى پس از خود به یوشع بن نون وصیت كرد.
وصى بعد از شما كیست؟ آن وقت آیه ی «إِنَّما وَلِیُّكُمُ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ » (تا آخر آیه) نازل شد. پیغمبر اكرم صلّى اللّه علیه و آله و سلّم به آن ها فرمود: «به مسجد برویم. » همین كه خواستند داخل مسجد شوند، سائلى را مشاهده نمودند. پیغمبرصلّی الله علیه و آله از او پرسید آیا كسى در مسجد چیزى به تو عطا نموده؟ عرض كرد بلى ای رسول خدا؛ آن مردى كه مشغول نماز است. فرمود در چه حالى به تو عطا نمود؟ عرض كرد در حال ركوع، پیغمبرصلّی الله علیه و آله تكبیر گفت و مردم همه تكبیر گفتند. پیغمبر صلّی الله علیه و آله رو به مردم كرد و فرمود: « پس از من، على علیه السّلام وصىّ من و ولىّ شما است. » كسانى كه حضور داشتند گفتند راضى هستیم به پروردگار یكتا و به این كه اسلام دین ما و محمّد صلّى اللّه علیه و آله و سلّم پیغمبر و على بن أبی طالب علیه السّلام ولىّ و امام ما باشد، لذا خداوند این آیه را نازل فرمود ( وَ مَنْ یَتَوَلَّ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ وَ الَّذِینَ آمَنُوا فَإِنَّ حِزْبَ اللَّهِ هُمُ الْغالِبُونَ .)
از عمر بن خطاب روایت كردند گفت به خدا قسم چهل مرتبه در نماز و حالت ركوع انگشتر صدقه دادم تا در باره ی من همانند آیه اى كه در باره ی على علیه السّلام نازل شده، نازل شود، ولی ابداً چنین اتفاقی نیفتاد!
|
تاریخ درج: 15/12/1393 | کد مطلب: 2 | تعداد نظرات: 0 | تعداد بازدید: 1830