![Title]( "Title")
درسی از خطابهی غدیر
به نام خداوند همه مِهر مِهر وَرز
ادامه این مبحث از شماره قبل
علم قرآن
ثالثاً علم قرآن است. في‌الواقع فايل يا برگه‌ي سومي كه پيامبر صلّی الله علیه و آله در پوشه‌ي علم حضرت اميرالمؤمنين علیه السّلام مي‌گذارند و دسته‌بندي مي‌كنند علوم قرآن است. ايشان چندجا مفصلاً مطالبي درباره‌ي قرآن، علم قرآن، تفسير و تأويل قرآن و شأن‌نزول قرآن در خطابه‌ي غدير مطرح مي‌کنند.
مَعاشِرَ النّاسِ، تَدَبَّرُوا الْقُرْآنَ وَ افْهَمُوا آياتِهِ وَ انْظُرُوا اِلي مُحْكَماتِهِ وَ لاتَتَّبِعوا مُتَشابِهَهُ، فَوَاللَّهِ لَنْيُبَيِّنَ لَكُمْ زواجِرَهُ وَ لَنْ‌يُوضِحَ لَكُمْ تَفْسيرَهُ اِلاَّ الَّذي اَنَا آخِذٌ بِيَدِهِ وَ مُصْعِدُهُ اِليّ وَ شائلٌ بِعَضُدِهِ (وَ رافِعُهُ بِيَدَيّ) وَ مُعْلِمُكُمْ اَنَّ مَنْ كُنْتُ مَوْلاهُ فَهذا عَلِي مَوْلاهُ.
پيامبر صلّی الله علیه و آله مي‌فرمايند کسي تفسير قرآن را نمي‌داند و باطن‌اش را نمي‌شناسد مگر آن‌که من اکنون دستش را گرفته‌ام و بالا برده‌ام و نشانتان مي‌دهم.
پرونده يا فايل سوم داخل پوشه به قرآن اشاره مي‌کند. قرآن خود حلال دارد و حرام دارد و همه‌ي علوم درآن آمده است. اما پيغمبر صلّی الله علیه و آله جدا مي‌کنند.
يکبار مطلق علم را مي‌گويند، يکبار فقط علم حلال و حرام را و بار ديگر هم علم قرآن را. ما مي‌دانيم در آيه‌ي شريفه‌ي "وَ كُلَّ شَيءٍ اَحْصَيْناهُ في اِمامٍ مُبينٍ" از نظر ظاهر، امام مُبين "قرآن" است. يعني هرچيزي در قرآن هست و همه‌چيز در آن آمده است. کُلَّ شَي‌ء از ثري تا ثريا است، از خَلَأ تا مَلَأ، از نوترون است تا کهکشان؛ علوم همه‌ي اينها در قرآن است و همه‌ي اينها در امام مُبين احصا شده است. رسول خدا صلّی الله علیه و آله در خطبه خود مي‌فرمايند: وَ هُوَ الْاِمامُ الْمُبينُ الَّذي ذَكَرَهُ اللَّهُ في سُورَةِ يس: (وَ كُلَّ شَيءٍ أَحْصَيْناهُ في إِمامٍ مُبينٍ). اين امام مُبين ظاهرش قرآن است و باطن‌اش حضرت علي علیه السّلام است. يعني همه‌ي علوم در اميرالمؤمنين علیه السّلام احصا شده است.
ملاک قدرت در امامت
و اما سومين صفتي که پبامبر صلّی الله علیه و آله براي اميرالمؤمنين علیه السّلام بيان مي‌فرمايند قدرت ايشان است.
در خطابه‌ي غدير اينكه صريحاً به قدرت اشاره بشود کم است ولي در طول خطابه از نمادهاي قدرت و آن‌چه قدرت در آن ظهور و بروز پيدا مي‌كند سخن می‌گويند.
مثلا اميرالمؤمنين علیه السّلام را امام متقين توصيف مي‌كنند. تقوا قدرت است و متقين قدرتمندند. قدرتي كه اين‌جا از آن سخن مي‌رود در پرهيزکاري است و البته كه پرهيزكاري قدرت ويژه و خاصي است و اينكه همه‌چيز درباره‌ي تقوا پيش ايشان است. يعني اولاً علم‌اش پيش ايشان است و ثانياً قدرت و توانايي‌اش.
نكته‌ي بسيار ظريفي اين‌جا هست که در خطبه‌ي غدير پيغمبر صلّی الله علیه و آله قدرت را چندان برجسته نكرده‌اند و آن‌قدرها روشن و به‌اصطلاح به شكل واضح بيان نفرموده‌اند. علت‌اش هم آن است که همه‌ي مردم اين ويژگي را نمي‌فهميدند. مردم علم را مي‌فهمند اما قدرت را چندان متوجه نمي‌شوند و نمي‌فهمند.
اينكه پيامبر اکرم صلّی الله علیه و آله بفرمايند که مثلا علي علیه السّلام مي‌تواند آفتاب را جابجا کند، ماه را جابجا کند، رَدّ الشمس بکند و ريگ‌ها را به سخن دربياورد همه فهم نبوده است براي مردم. لذا ايشان خيلي باريك و ظريف به قدرت الاهي اميرالمؤمنين علیه السّلام اشاره کرده‌اند .
خلاصه ی بحث
همان‌طور که بيان شد پيامبر صلّی الله علیه و آله درباره‌ي اميرالمؤمنين علیه السّلام سه خصلت برمي‌شمرند. يکي صفات فردي و ويژگي‌هاي اجتماعي، اخلاقيات و کمالات است. ديگري علم ايشان که خودش پوشه يا فولدري است که سه تا فايل يا پرونده داخل‌اش گذاشته‌اند؛ علم به نحو کلي، علم احكام و حلال و حرام و علم قرآن که خود قرآن اين‌طور توصيف شده است كه "وَ لا رَطْبٍ وَ لا يابِسٍ اِلاَّ في كِتابٍ مُبينٍ" و يا آن‌چنان‌كه در سوره‌ي ياسين آمده است: "وَ كُلَّ شَيءٍ اَحْصَيْناهُ في اِمامٍ مُبينٍ".
سومي هم قدرت اميرالمؤمنين علیه السّلام است. اين سه حلقه را کنار هم بگذاريم و چتري بسازيم. سه پوشه را بگذاريم در يک پوشه يا فولدر بزرگ‌تر. پوشه‌ي بزرگ‌تر شامل خصايل و صفات و ويژگي‌هايي است که هرکس مي‌خواهد اِمامٌ مِنَ اللّه باشد بايد دارا باشد.
يعني امامي كه از طرف خداوند مي‌آيد بايد اين سه خصلت و خصيصه را داشته باشد: کمالات اخلاقي، علم و قدرت الاهي.
إن‌شاءالله ادامه این مطلب در شماره بعد منتشر خواهد شد...
|
تاریخ درج: 15/04/1396 | کد مطلب: 8 | تعداد نظرات: 0 | تعداد بازدید: 1259