معرفی علما و اصحاب
به نام خداوند همه مِهر مِهروَرز
فاطمه دختر شهید اول
فاطمه در اوایل قرن نهم در یکی از مناطق جنوب لبنان به نام جبل عامل به دنیا آمد. او چهارمین فرزند شیخ شمس الدین محمد بن احمد مکی جزینی معروف به شهید اول بود. پدر و مادر و اجداد وی، همه از فرزانگان و دانشمندان شایسته جهان اسلام به شمار میرفتند.
فاطمه در خانوادهای محترم تربیت شد که همه اهل دانش، فضیلت و تقوا بوده، برای نشر معارف اسلامی بسیار تلاش میکردند. نَسَب او به چهار قبیله بزرگ و مهم عرب در صدر اسلام، یعنی قبیلههای حمدان، اوس، خزرج و مطلب میرسد. شهید اول به غیر از فاطمه سه پسر به نامهای شیخ رضی الدین، شیخ جمال الدین و شیخ ضیاء الدین داشت که همگی از راویان حدیث بودند. فاطمه اموختن علم فقه را از مادر بزرگوارشام علی که دختر اسدالله جزینی بود آغاز کرد و در محضر پدر به درجهای از کمال و درجات علمی و دانش رسید که شهید اول او را به محضر استادش ابن معیه برد. ابن معیه پس از آزمایش علم فاطمه به او درجهی اجتهاد و اجازهی روایت داد (الدروس الشرعیه – جلد یک).

پدرش شهید اول بسیار مدح او را میگفت و به زنان میفرمود که در نماز به او اقتدا کنند. فاطمه در کنار پدر به تالیف کتب فقهی میپرداخت و علم و احکام فقه زنان را کامل مینمود. پدرش همواره فاطمه را میستود و شاگردانی را برای آموزش به ایشان میسپرد. فاطمه نیز در تربیت شاگردانی که پدرش به او سپرده بود، بسیار دقت و تلاش میکرد تا جایی که وی را «ست المشایخ»، به معنای سرور استادان حدیث نامیده اند.
وی از بانوان بزرگ شیعه بود که مراتب دانش، تقوا و بی توجهی به دنیا و همت بلندش برای کسب فضایل و کرامتهای انسانی در تاریخ روشن است.
فاطمه که کنیه اش ام الحسن بود بعد از شهادت دلخراش پدر راه او را ادامه داد و کتابها و نوشتههای پدر را کامل و جمع آوری نمود. به خاطر این بانوی بزرگ کتابها و نوشتههای شهید اول از بین نرفت و باز نویسی شد. شهید اول یک سری کتاب فقهی کمیاب در منزل داشت که هدیهی سلطان علی بن موید، حاکم سربداران خراسان بود.
فاطمه پس از شهادت پدر تمامی اموالی که از پدرش به او ارث رسیده بود را در قبال گرفتن این چند کتاب فقهی به برادرانش واگذار کرد و توانست با استفاده از این کتب کمیاب نوشتههای پدر را تکمیل نماید (ریحانه الادب- محمد علی مدرس تبریزی).
شیخ حر عاملی در کتاب امل الآمل در بارهی او مینویسد: «این زن عالم فاضل، فقیه، صالح و عابد بوده و مدح و ثنای او را از مشایخ شنیدهام. او از پدرش روایت میکرد. پدرش محمد بن مکی، او را بسیار میستود و زنان را به اقتدا و پیروی او امر کرده و به آنها توصیه میکرد که احکام و... را از او بپرسند».
سید محمد باقر خوانساری درباره اش مینویسد: فاطمه ست المشایخ که عالمهی فاضله و فقیه بود و او در میان بانوان شیعه نمونه بود.

|
تاریخ درج: 16/05/1396 | کد مطلب: 7 | تعداد نظرات: 0 | تعداد بازدید: 825