امام برترین خلق

پیغمبر اکرم صلّی الله علیه و آله تذکر می‌دهند که امام باید بهترين و با فضیلت‌ترین مردم باشد. فَضِّلُوهُ، علی علیه السّلام را برتر بدانید. البته می‌شود اين‌گونه گفت كه فضیلت یا برتري‌اش بدهید اما عبارت فَقَدْ فَضَّلَهُ اللّهُ مشخص مي‌كند كه این‌جا برتری از جانب مردم نیست بلکه خداوند متعال اميرالمؤمنين علیه السّلام را برتر دانسته است. وَ اقْبَلُوهُ فَقَدْ نَصَبَهُ اللّهُ. او را بپذیرید که او منصوب خداوند است. یعنی اگر پیغمبر اکرم صلّی الله علیه و آله می‌فرمایند او را بپذیرید و قبول کنید و برتر بدانید به‌خاطر این است که خدا او را بالاترین و برترین دانسته و به آن جايگاه نصب كرده است.
خداوند متعال به لطف گسترده‌ي خودش کسی را نصب می‌کند که بالاترین، برترین و افضل مردم زمانه باشد.

اشاره به آیات انتخاب امام از طرف خداوند متعال

مَعاشِرَ النّاسِ، اِنَّهُ اِمامٌ مِنَ اللّهِ.
به‌درستی که علي علیه السلام از طرف خداوند، امام است. در اصطلاح قرآني جعل امام و امامت به جعل الهی است. این‌جا به چهار آیه از قرآن کریم اشاره می‌کنیم:
اول، آيه‌ي ۱۲۴ سوره‌ي بقره؛ وَ إِذْ إِبْتَلىَ إِبْرَاهيمَ رَبُّهُ بِكلَمَاتٍ فَأَتَمَّهُنَّ قَالَ إِنّي جَاعِلُكَ لِلنَّاسِ إِمَامًا قَالَ وَ مِن ذُرِّيَّتي قَالَ لَايَنَالُ عَهْدِى الظَّالِمِينَ.
دوم، آيه‌ي ۷۳ سوره‌ي انبیاء؛ وَ جَعَلْنَاهُمْ أَئمَّةً يَهْدُونَ بِأَمْرِنَا وَ أَوْحَيْنَا إِلَيْهِمْ فِعْلَ الْخَيرْاتِ وَ إِقَامَ الصَّلَوةِ وَ إِيتَاءَ الزَّكَوةِ وَ كانُواْ لَنَا عابِدِينَ. نكته‌ي ديگري غیر از جعل الهی در اين آيه هست و آن اين‌كه امامان علیهم السّلام از عالم امر هدایت می‌کنند و فقط در عالم خلق نیستند. امام علیه السّلام دستی در عالم ملکوت و دستی در ناسوت دارد و از زیر پرده‌ی عالم که خزائن خداوند است خبر دارد.
سوم، آیه‌ی ۵ سوره‌ي قصص؛ وَ نُرِيدُ أَنْ نَمُنَّ عَلىَ الَّذِينَ اسْتُضْعِفُواْ فيِ الْأَرْضِ وَ نَجْعَلَهُمْ أَئمَّةً وَ نَجْعَلَهُمُ الْوارِثِينَ‏. اين آيه درباره‌ی امام زمان علیه السّلام و یاران ايشان است. خداوند می‌فرماید این ما هستیم که پیشوایان را برای مردم قرار می‌دهیم.
چهارم، آیه‌ی ۲۴ سوره‌ي سجده؛ وَ جَعَلْنَا مِنْهُمْ أَئمَّةً يَهْدُونَ بِأَمْرِنَا لَمَّا صَبَرَواْ وَ كانُواْ بِاَياتِنَا يُوقِنُونَ‏. در اين آيه دو ملاك براي امامان علیه السلام برشمرده مي‌شود كه در خطبه‌ي غدير هم آمده است؛ یکی ملاک یقین و دیگری صبر. در خطابه‌ي غدير پيامبر صلّی الله علیه و آله اين‌چنين فرموده‌اند كه مَعاشِرَ ‌النّاسِ، اُنْذِرُكُمْ اَنّي رَسُولُ اللَّهِ قَدْخَلَتْ مِنْ‌قَبْلِي الرُّسُلُ، اَفَإِنْ مِتُّ اَوْ قُتِلْتُ انْقَلَبْتُمْ عَليَ اَعْقابِكُمْ، وَ مَنْ يَنْقَلِبْ عَليَ عَقِبَيْهِ فَلَنْ‌يَضُرَّ اللَّهَ شَيْئاً وَ سَيَجْزِي اللَّهُ الشّاكِرينَ الصّابِرينَ. رسول خدا صلّی الله علیه و آله مي‌فرمایند کسانی‌که به عقب بازنگردند و ثابت‌قدم باشند شاکر و صابر هستند. صبر و شکر به‌راستي دو صفت برجسته و شاهکارهای اخلاقي در زندگی انسان هستند.

خلاصه درس هفتم:

۱- "مَعاشِرَالنَّاسِ، لاتَضِلُّوا عَنْهُ وَلاتَنْفِرُوا مِنْهُ، وَلاتَسْتَنْكِفُوا عَنْ وِلايَتِهِ" ؛ سه جمله‌ی بسيار مهم و عميق در اين مطلب وجود دارد. لاتَضِلُّوا عَنْهُ یعنی علی علیه السلام محور هدایت و راهنمایی است، اگر از علی برگردید، گمراه می‌شوید؛ لاتَنْفِرُوا مِنْهُ یعنی از او (علی عليه‌السلام) دور نشوید؛ لاتَسْتَنْكِفُوا عَنْ وِلايَتِهِ یعنی از زیر چتر ولایت و سرپرستی او دور نشوید.
۲- امام و امامت، وصی و وصایت، خلیفه و خلافت، ولیّ و ولایت، وارث و وراثت؛ این لغات معنای جانشینی و خلافت حضرت علی علیه السّلام را در ابعاد مختلف شخصیت پیامبر اکرم صلّي الله عليه و آله و سلم نشان می‌دهند.
۳- امام مُماثل پیغمبر است؛ او در سه حوزه قدرت، علم و اخلاق تابع و همرنگ پیغمبر است. "فَهُوَالَّذي يَهدي إِلَي الْحَقِّ وَيَعْمَلُ بِهِ" در تئوري‌های دینی، قوانين براي پيشوايان (پیغمبران و ائمه) و مردم يكسان است. بلکه آنان در اعتقاد و عمل سر‌آمد هستند؛ بر‌خلاف مردم معمولی که اعتقادات را تا حدی دارند ولی در عمل لنگ می‌زنند. خداوند متعال به حکمت لم‌یزل و لایزال خود، حق مطلق را -و دریای حق را و آن‌چه را که باطل با آن آمیخته نیست و درونش کاملاً حق است- در وجود مقدس پیامبر اکرم صلّي الله عليه و آله و سلم و ائمه علیهم‌السّلام قرار داده است. ما از این حق بی‌پایان و مخلوط نشده با باطل استفاده می‌کنیم و خودمان را به آن عرضه می‌کنیم و با آن محک می‌زنیم.
۴- "أَوَّلُ مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ لَمْ يَسْبِقْهُ إِلَي الْايمانِ بي أَحَدٌ" آن کسی که جانشین پیامبرصلّي الله عليه و آله است، باید همراه با ادعای نبوت، او هم ایمان آورده باشد. تمام کسانی که ایمان آورده بودند، ایمان آوردن‌شان تاریخ داشته است؛ اما ایمان آوردن امیرالمؤمنین علیه السّلام تاریخ نداشته است. معنای اولین مؤمن بودن ایشان این است که کسی قبل از ایشان ایمان نیاورده بود؛ و ایشان از اول که با پیغمبر بود، ایمان آورد. سباق یعنی کسانی که جلوتر از همه ایمان آوردند. قرآن درباره‌ی امیر‌المؤمنین علیه‌السّلام و آن دو نفر دیگر -که یکی از آن‌ها حزقیل مؤمن آل‌فرعون است- می‌فرماید که این سه نفر هرگز شرک نورزیدند، و افضل آن‌ها امیر‌المؤمنین علیه‌السّلام است "لم یشرک بالله طرفة عین ابداً ..."
۵- "وَالَّذي فَدي رَسُولَ‏ اللّهِ بِنَفْسِهِ وَالَّذي كانَ مَعَ رَسُولِ اللّهِ وَلا أَحَدَ يَعْبُدُ اللّهَ مَعَ رَسُولِهِ مِنَ الرِّجالِ غَيْرُهُ" او کسی است که همواره با رسول خدا صلّی الله علیه و آله بوده؛ هیچ کسی از رجال همراه رسول الله، عبادت خدا را نکرده غیر از علی عليه‌السّلام. یکی از مصادیق "وَالَّذي فَدي رَسُولَ‏اللّهِ بِنَفْسِهِ" این است که: "أَمَرْتُهُ عَن ‏اللّهِ أَنْ يَنامَ في مَضْجَعي، فَفَعَلَ فادِياً لي بِنَفْسِهِ"، خداوند در لیلة‌المبیت (هنگام هجرت به سوی مدینه) به من دستور داد که به علی بگویم که به‌جای من در بستر من بخوابد؛ او خوابید و خودش را فدای من کرد.
۶- پیغمبرصلّي الله عليه و آله اشرف مخلوقات و مردم است؛ هم از نظر عقلی و هم از نظر قرآنی-حدیثی و نقلی. جانشین پیغمبر -که شبیه‌ترین مردم به اوست- باید بالاترین درجه را داشته باشد؛ بالاترین درجه‌ای که در جامعه هست. رسیدن به عصمت کبری و عصمت کلی عقلی است؛ چون اطمینان ذهنی انسان به معرفي خدا و پيامبر بیش‌تر می‌شود، خداوند متعال به لطف خودش معرفي كرده است. بر خدا کاری واجب نیست؛ او لطفش شامل حال موجودات است؛ متفضل و وهاب است؛ ارحم‌الراحمین است؛ لذا از روی لطفش پیغمبر می‌فرستد تا مردم درباره عبادت و شکر نعمت منعم -که خداست- در حیرت و سرگردانی نباشند و بتوانند شکر نعمت انجام دهند. پیغمبر اکرم صلي الله عليه و آله و سلم تذکر می‌دهند امام باید فاضل‌ترین و بالاترین مردم باشد: "فَضِّلُوهُ فَقَدْ فَضَّلَهُ اللّهُ وَاقْبَلُوهُ فَقَدْ نَصَبَهُ اللّهُ " او (علی عليه‌السّلام) را برتر بدانید؛ او را بپذیرید که او را خدا برپا کرده است (بالاترین و برترین دانسته است).
۷- "مَعاشِرَالنّاسِ، إِنَّهُ إِمامٌ مِنَ اللّهِ" به‌درستی‌که او امام از طرف خداوند است. در اصطلاح قرآن، جعل امامت به جعل الهی است. به عنوان نمونه به ۴ آیه از قرآن کریم اشاره ‌کنیم: ۱۲۴ بقره، ۷۳ انبیاء -که در آن‌ها غیر از جعل الهی امام، یک نکته‌ی دیگر هم وجود دارد و آن این است که ائمه از عالم امر هدایت می‌کنند و فقط در عالم خلق نیستند؛ امام دستی در عالم ملکوت و دستی در ناسوت دارد؛ امام از زیر پرده‌ی عالم که خزائن خداست خبر دارد-، ۵ قصص (درباره‌ی امام زمان و یاران‌شان) و ۲۴ سجده

پایان این درس

تاریخ درج: 21/10/1396 | کد مطلب: 9 | تعداد نظرات: 0 | تعداد بازدید: 778

خطبه،شرح‌خطابه،شرح‌خطابه‌ی‌غدیر،والپیپر،کاغذدیواری

بدمتوسطخوبخیلی خوبعالی

نظرات:

پاسخ به:
عنوان شما:
نظر: