معرفی علما و اصحاب
به نام خداوند همه مِهر مِهروَرز
فضل بن عباس هاشمی
در سال چهارم یا پنجم بعثت به دنیا آمد. نامش فضل بن عباس بن عبدالمطلب بن هاشمی و بزرگترین فرزند عباس بن عبدالمطلب بود. مادرش بنت حارث معروف به ام فضل از اولین زنان مسلمان بود. او در جوانی در غزوات زیادی شرکت کرد و بعد از فتح مکه نیز در تمامی جنگها کنار رسول خدا صلّی الله علیه و آله بود.
در غزوهی حنین با این که در عنفوان جوانی به سر میبرد پس از فرار بسیاری از سپاهیان اسلام، او به همراه عدهای از یاران پیامبر، امیرالمومنین علیه السّلام را در نجات جان پیامبر صلّی الله علیه و آله یاری دادند (الارشاد مفید- جلد یک - صفحه ۱۴۱).
در حجه الوداع همراه رسول خدا صلی الله علیه و آله بود و بعد از خطبهی غدیر به درخواست خودش و با رضایت رسول خدا صلّی الله علیه و آله بر پشت ناقهی رسول خدا صلّی الله علیه و آله وسلم سوار شد و از حضرت محافظت کرد (الطبقات الکبری- ابن سعد جلد ۸).

پس از وفات رسول خدا صلّی الله علیه و آله از معدود کسانی بود که در مراسم غسل آن حضرت شرکت نمود. او را از جملهی اولین شیعیان امیرالمومنین علیه السّلام میشناسند و زمانی که از ماجرای سقیفه مطلع شد با پرپا کنندگان آن مخالفت کرد و جانب امیرالمومنین علیه السّلام را گرفت.
از او در دفاع از امیرالمومنین علیه السّلام شعری با این مضمون باقی مانده که نشان میدهد فضل، شاعری توانا بوده است.
«هان ای مردم، بهترین مردم بعد از پیامبر، وصی پیامبر برگزیده در نزد صاحب قرآن است، و او اول کسی است که نماز خواند و داماد پیامبر خداست، و نخستین کسی است که در جنگ بدر گمراهان و کافران را به خاک خواری نشانید.»
فضل همچنان در خدمت امیرالمومنین علیه السّلام ماند. نام او را در شمار معدود کسانی آورده اند که در مراسم تشیع و دفن دختر رسول خدا حضرت فاطمه سلام الله علیها شرکت داشت (الطبقات الکبری- ابن سعد جلد ۸ - صفحه ۲۹)
فضل بن عباس در تاریخ، گاهی با ابن عباس برادرش که از او بیشتر عمر کرد و بیشتر مشهور است و در برخی موارد با شاعری که بعد از واقعهی عاشورا شعر هایی سروده است، اشتباه شده است. ولی فضل بن عباس در عنفوان جوانی در اواخر حکومت خلیفهی اول یا اوایل حکومت خلیفهی دوم بر اثر بیماری احتمالا شبیه به طاعون در گذشت. در شهر مکه ارامگاهی منسوب به او وجود دارد.

|
تاریخ درج: 23/11/1396 | کد مطلب: 2 | تعداد نظرات: 0 | تعداد بازدید: 775