![Title]( "Title")
معرفی علما و اصحاب
به نام خداوند همه مِهر مِهروَرز
ابن عباس
عبدالله بن عباس بن عبدالمطلب فرزند عباس بن عبدالمطلب و پسر عموی رسول خدا صلّی الله علیه و آله و امیرالمومنین علیه السّلام می‌باشد. ابن عباس سه سال قبل از هجرت در شعب ابی طالب به دنیا آمد. مادرش لبابه‌ی کبری و خواهرش همسر رسول خدا صلّی الله علیه و آله بود.
پس از تولد، پیامبر در حق او دعا فرمودند تا حافظ دین و قرآن باشد و برای او چنین دعا کرد: «اللهم فقهّه فی الدین و علّمه التأویل» خدایا! او را علم دین بیاموز و بر تأویل کتاب (قرآن) آگاه ساز. (انساب الاشراف جلد۴).
ابن عباس در زمان زندگی رسول خدا صلّی الله علیه و آله در کنار حضرت بود و با این که جوانی کم سال بود احادیث زیادی را از رسول خدا نقل و یادداشت کرده است. ابن عباس از معدود کسانی بود که در آن دوره احادیث را یادداشت می‌نمود.
پس از وفات پیامبر صلّی الله علیه و آله علم تفسیر قرآن و حکمت را مستقیما از محضر مبارک امیرالمومنین علیه السّلام آموخت آن چنان که خود می‌گوید: «برای آن چه نزد علی بود به کس دیگری مراجعه نکردم» (جامع البیان العلم – جلد ۲).
خلفای سه گانه نیز ابن عباس را تکریم می‌کردند و او با موافقت امیرالمومنین علیه السّلام در چند جنگ آن دوره شرکت نمود. در سال ۳۵ هجری هنگامی که خلیفه‌ی سوم در حصر به سر می‌برد، ابن عباس از طرف او با مردم حج گذاشت.
ابن عباس در جنگ‌های جمل و صفین و نهروان شرکت نمود و یکی از فرماندهان امیرالمومنین علیه السّلام بود. در ماجرای حکمیت امام او را به عنوان حَکَم پیشنهاد کرد ولی خوارج او را نپذیرفتند.
پس از آن امیرالمومنین علیه السّلام ابن عباس را والی بصره نمودند. در برخی از روایات آمده است که ابن عباس کمی بعد توسط امیرالمومنین علیه السّلام به خاطر استفاده‌ی نادرست از بیت المال برکنار شده است ولی بزرگانی چون سید بن طاووس، علامه حلی، شهید ثانی و ... این روایت را جعلی و از طرف طرفداران معاویه برای تخریب شیعیان می‌دانند.
بعد از شهادت امیرالمومنین علیه السّلام ابن عباس در مسجد کوفه جلو آمد و با امام حسن علیه السّلام بیعت نمود و گفت: «ای مردم این مرد فرزند پیامبرتان و جانشین امامتان است، پس با او بیعت نمایید» (معجم الرجال الحدیث – جلد یک).
او هنگام تشییع پیکر امام حسن علیه السّلام با مروان بن حکم صحبت کرد تا اجازه ی دفن حضرت را در کنار قبر رسول خدا به ایشان بدهد که با مخالفت آن‌ها رو به رو شد (الارشاد – شیخ مفید).
ابن عباس در بیعت با امام حسین علیه السّلام نیز باقی ماند و هنگام هجرت امام از مکه به سمت عراق ایشان را از این سفر منع کرد. در زمان عبدالله بن زبیر ابن عباس از بیعت با او سرباز زد و زبیر او را که در آن زمان نابینا شده بود، از مکه به طائف تبعید نمود. از او کتاب‌های تفسیر قرآن و احادیث زیادی به جای مانده است. ذهبی مینویسد: «ابن عباس بیش از ۱۶۶۰ حدیث نقل کرده که بخاری ۱۲۰ حدیث و مسلم فقط ۹ حدیث از وی نقل کرده اند» (سیر اعلام النبلاء، ج ۳، ص ۳۵۹) وی در سن ۷۰ سالگی در سال ۶۷ هجری از دنیا رفت.
ساعتی پیش از مرگ، گروهی به عیادتش آمدند و ابن عباس به ایشان گفت: «از پیامبر خدا شنیدم که فرمود: «علی همراه حق است و حق همراه علی است. او بعد از من خلیفه و امام است. هرکس به او تمسک جوید رستگار می‌شود و هرکس از امرش تخلف نماید دچار گمراهی می‌گردد.»
پس از این سخن به سختی گریست، دست‌ها را به آسمان بلند کرد و گفت «اللهم انی اتقرب الیک بمحمد و آل محمد، انی اتقرب الیک بولایه الشیخ علی بن ابی طالب» این دعا را آن قدر تکرار نمود تا بر زمین افتاد و وفات یافت. ابن عباس در طائف در گذشت و در همان جا به خاک سپرده شد.
|
تاریخ درج: 14/12/1396 | کد مطلب: 9 | تعداد نظرات: 0 | تعداد بازدید: 424