پاسخ یک سوال
به نام خداوند همه مِهر مِهر وَرز
متن سوال :
1- بی نظمیها موجود درجهان ازجمله سیل، زلزله و... چگونه با نظم خداوند سازگارند؟
2- شخصی میگویدکه من نماز نمیخوانم و روزه هم نمیگیرم ولی کارهای خوبی انجام میدهم مثل کمک به دیگران و ... وکارهای ناپسند مثل دزدی وغیبت انجام نمیدهم. این فرد را چگونه متقاعد کنیم که باید واجبات دین را نیز انجام دهد؟
متن جواب:
با اهداء سلام و آرزوی سلامتی خدمت شما کاربر گرامی
متن سوال شما نشانه دقت نظر شماست.
اما پاسخ پرسشهای شما به شرح ذیل است:
بی نظمی چیست و نظم چیست؟ اگر تعریف این دو عبارت مشخص گردد در بسیاری از موارد به نقطه اشتراک خواهیم رسید. اگر با مشاهده مکرر یک پدیده به یک قاعده دست یابیم آن را استقراء مینامیم. فرض کنید شما به کشوری وارد شدهاید با فرهنگی بسیار متفاوت با آن چه در کشور خود با آن زندگی میکنید.
مثلاً شما به فنلاند رفتهاید. روز دوشنبه روز اول هفته برای مردم آن جاست. میبینید از روز دوشنبه تا جمعه هر روز رأس ساعت شش، اتوبوس زرد رنگی در خیابان مقابل هتل شما چند نفر را سوار میکند و به همراه خود میبرد. روز شنبه در انتظار آن اتوبوس هستید ولی از آن اتوبوس هیچ خبری نمیشود.
ممکن است بگویید بی نظمی است! کسی به شما میگوید این اتوبوس سرویس کارکنان بانک است و روز شنبه و یکشنبه بانکها تعطیل هستند، لذا نمیآید.
دوشنبه صبح در انتظار اتوبوس هستید بازهم نمیآید. این بار حتماً میگویید بی نظمی است! همان دوست به شما میگوید امروز تعطیل ملی است. پس نظم دارد ولی ما از قوانین آن مملکت بی خبریم. به عبارتی دیگر ما برخی اوقات بنا بر فهم خودمان از امور جاری، قواعد و قوانینی را استنباط میکنیم و آن را نظم میدانیم و غیر آن را بی نظمی. به همین دلیل میبینیم گاهی در مورد پدیدهی خاص مکرراً تئوریهای متعدد علمی مطرح میگردد که بسیاری از آنها متناقض دیگری است.
اما در مجموع آن چه باید بیان گردد این است که:
هرگاه ما از بیان پدیدهای که غیر منتظره رخ داده، عاجز میشویم آن را خارج از قانون و قاعده میدانیم و آن را بی نظمی میشناسیم. در واقع این پدیدهی غیر منتظره بی نظمی نبوده و بلکه فقر علمی بشر را ثابت میکند.
در مورد انجام واجبات دینی باید توجه داشت که هیچ اجباری را برای کسی نمیتوان تعیین نمود و آن چه منجر به انجام واجبات و ترک افعال حرام است تنها و تنها میل فرد به بندگی است. فرض کنید کسی به منظور کسب مدال جنگی و کسب افتخارات نظامی در میدان کارزار از خود رشادتها بروز دهد، آیا نام اینها جهاد در راه خداست؟ اگر کسی به قصد تناسب اندام و کاهش وزن روزی ۱۵ ساعت از خوردن و آشامیدن پرهیز کند در نزد خداوند متعال مأجور به عنوان روزهدار است؟ در انجام اعمال عبادی آن چه مهم است همّت و نیت انسان به بندگی است. یعنی قبول کند که که در چهارچوب خواست خدا حرکت کند. این که چگونه این چهارچوب را دریافت کند بحث دیگری است که همان فلسفه بعثت انبیاء است.
اما خداوند بدون توجه به نیّت ما در برخی اعمال روزانه، آثاری را قرار داده است. برای مثال: هرکس آب بنوشد عطش او رفع میگردد، حال اگر روزهدار در موقع افطار باشد میشود ثواب و اگر روزه خوار در ساعت روزه باشد میشود گناه. ولی در هر دوحالت خداوند رفع عطش را نتیجه آب خوردن قرار داده است.
راست گویی، کمک به هم نوع و ... آثاری دارد که ربطی به بندگی و غیر بندگی ندارد. ظلم به سایرین، کج خلقی، غیبت و ... نیز آثاری دارد. از طرفی در قلب انسان میل به انجام اعمال نیکو وجود دارد و از انجام آن اعمال حس گشایش مییابد. این قانون و قاعده در واقع لطف خداست به نوع بشر. اما اگر کسی این اعمال را انجام داد و توقع خیر و ثواب را از خدا داشته باشد کمی اشکال دارد. ما باید بدانیم آن چه موجب رضایت خداوند است پذیرش بندگی است، که البته ساده هم نیست.
الَّذينَ ضَلَّ سَعْيُهُمْ فِي الْحَياةِ الدُّنْيا وَ هُمْ يَحْسَبُونَ أَنَّهُمْ يُحْسِنُونَ صُنْعاً (کهف/۱۰۴)
در این آیه خداوند عالم واضحاً میفرماید که عدهای فکر میکنند که چه عمل نیکویی انجام میدهند ولی عمل آنها در این دنیا گم میشود.
البته بصیرت و اگاهی بر ارزش اعمال میافزاید و این موضوع در ماموریت انبیاء نیز تعریف شده است.
قُلْ هذِهِ سَبيلي أَدْعُوا إِلَى اللَّهِ عَلى بَصيرَةٍ أَنَا وَ مَنِ اتَّبَعَني وَ سُبْحانَ اللَّهِ وَ ما أَنَا مِنَ الْمُشْرِكينَ (یوسف/۱۰۸)
با دقت در روش انبیاء و اهل بیت علیهم السّلام میبینیم که آنها آگاهی و عمل بر اساس آگاهی را بنیاد بندگی خدا قرار دادهاند. مقدمهی فوق مطلبی است که براحتی دوست شما را به متابعت از روش اهل بیت علیهمالسلام و انبیاء سلامالله علیهم اجمعین تشویق میکند.
البته یک پاسخ دیگر به دوست شما این است که این کارهای خیر را برای چه کسی انجام میدهد؟ اگر برای رضایت خدای متعال است، که خدا به واسطهی پیامبرش حضرت محمد صلیاللّه علیه وآله، دستوارت دیگری نیز فرموده است که باید به آنها نیز پایبند باشد و اگر این کارهای خیر را برای غیر خدا انجام میدهد، پَس پاداش اعمالش را نیز نباید از خدا توقع داشته باشد و از کسی که این امور را برای او انجام میدهد، باید طلب کند.
در صورتی که نقطهی ابهامی در پاسخ بود، باز هم میتوانید روی هم فکری ما حساب نمایید.
خدانگهدار

|
تاریخ درج: 28/01/1395 | کد مطلب: 3 | تعداد نظرات: 0 | تعداد بازدید: 1057