معرفی علما و اصحاب

به نام خداوند همه مِهر مِهر وَرز نعمانی سیزده سال از غیبت یار گذشته بود و هنوز شیعیان و دلسوختگان نمی‌دانستند در ابتدای راهی بس طولانی هستند و هنوز غیبت امامشان را با روز می‌شمردند ولی دشمنان دست از طعنه و نیش زبان نمی‌کشیدند و در دل شیعیان شک و دودلی می‌انداختند. نامش ابوعبدالله محمد بن ابراهیم نعمانی ابن ابی زینب مفسر و محدث شیعه بود. عمر و جوانی‌اش را صرف استماع حدیث و تالیف کتب دینی کرده بود. در زمان غیبت صغری به دنیا آمد. سال‌های ابتدایی عمر را در ایران زندگی می‌کرد. در قم و شیراز از حضور فقها و محدثین شیعه استفاده کرد. در همین سال‌ها با عالم فرزانه و استاد بزرگش محمد یعقوب کلینی آشنا شد. در آن سال‌ها بسیار به او نزدیک شد و کاتب او بود و کتاب کافی کلینی را استنساخ کرد. همراه با کلینی به ری و بغداد سفر کرد و اواخر عمر کلینی در کنارش بود. هشت سال بعد از مرگ کلینی در بغداد ماند و از علمای آن سامان کسب علم کرد، حدیث شنید و معلومات خود را در حضور بزرگانی چون احمد بن کوفی و سلامه بن اسماعیل ارزنی کامل نمود. از بغداد به شام و فلسطین سفر کرد و با زحمت بسیار علمای آن سامان چون طبرانی و مثنی را پیدا کرد و احادیث آنها را مکتوب نمود. نعمانی علاوه بر علم حدیث مفسری توانا بود. در این دوران کتاب تفسیر نعمانی را نیز نوشت. تفسیر نعمانی تفسیر کامل و رایج قرآن نیست بلکه قسمت بندی موضوعی است. در این تفسیر که از زبان امام صادق علیه السّلام نقل شده است، شصت موضوع قرآنی که بین امیرالمومنین علی علیه السّلام و کسانی که سوال مطرح کرده اند نوشته شده و سپس با بیش از ۵۰۰ آیه‌ی قرآن توسط امیرالمومنین پاسخ داده شده است (دایره المعارف تشیع- زندگی نامه ینعمانی ابن ابی زینب). این موضوعات شامل اولین آیه‌ی نازل شده‌ی قرآن، وحی و اقسام آن، محکم و متشابه، معانی مختلف خلقت، قضا و قدر، شرک و کفر و... می‌باشد و پس از ذکر هر سوال توضیحات امیرالمومنین و امام صادق علیهما السّلام با ذکر آیات قرآنی که توسط ایشان ارائه شده آورده شده است. این تفسیر به قدری قوی و محکم است که بیشتر علمای شیعه به آن استناد کرده و علامه مجلسی این تفسیر را به صورت کامل در بحار الانوار آورده است. سال‌های آخر عمرش بود که در شام فهمید که شک و دودلی، دل‌های شیعیان را در مورد غیبت امام عصرشان لرزانده است. پس آستین بالا زد و کتابی تحت عنوان غیبت را تدوین نمود. در این کتاب احادیثی را جمع کرد از امیرالمومنین و ائمه صادقین علیهم السّلام که موضوع غیبت را پیش از ولادت حضرت مهدی عجّل الله فرجه الشریف مطرح کرده بودند و در آن کتاب به موضوعاتی چون سبب غیبت، تکالیف شیعه در عصر غیبت، صفات امام منتظر و حتی خصوصیات لشکریان آن حضرت پرداخت. این عالم بزرگ در حدود سال‌های ۳۴۲ هجری قمری در شام در گذشت. «از خدا می‌خواهیم به وجه کریم و مرتبه‌ی بلند خود بر محمد و خاندانش رحمت فرستد و ما را در دنیا و آخرت در سخن درست خود پا برجا نگاه دارد و ما را از یاران دین خود در رکاب ولی خویش قرار دهد.» (غیبت نعمانی به تصحیح استاد غفاری)

تاریخ درج: 28/01/1395 | کد مطلب: 7 | تعداد نظرات: 0 | تعداد بازدید: 727