درسی از خطابه

به نام خداوند همه مِهر مِهر وَرز برگزیده‌ی الاهی خداوند امام زمان علیه السّلام را در جسم، روح و نور برگزیده است. درباره‌ی هر کدام از این موارد، احادیث و روایات متعددی وارد شده که بسیار مفصّل است. برطبق بسیاری ازروایات و احادیث، اولین خلقت خداوند، نور پیامبر صلی الله علیه و آله است. در روایت آمده است: «خداوند از نور عظمت خودش، نور خاتم الانبیاء محمد صلّی الله علیه و آله و سلّم را مشتق کرده است. از نور پیغمبر صلوات الله علیه و آله نور حضرت امیرالمؤمنین علیه السّلام و نور حضرت فاطمه الزهرا سلام الله علیها را آفریده است و از نور حضرت علی علیه السّلام و حضرت فاطمه سلام الله علیها نور امام حسن و امام حسین علیهما السّلام را خلق کرده است.» دراحادیث بسیاری آمده است که روح اهل بیت علیهم السّلام، روح القدس و روح ایمان است. برطبق روایات، انسان‌ها دارای چند روح هستند: الف) روح حیوانی ب) روح نباتی ج) روح انسانی د) روح العقل ه) روح الایمان و) روح القدس انسان‌های معمولی تا روح العقل و بعضی‌ها تا روح الایمان را دارا هستند، ولی روح القدس مخصوص انبیاء و حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم و ائمه‌ی طاهرین علیهم السّلام است. قدس از مقدس گرفته شده است، به این معنی که از عیب و گناه و اشتباه منزه هستند. این بزرگواران برگزیده هستند و لذا فضیلت‌شان بیشتر است. مردم گل محمدی، گل رز و گل‌های زیبای تزئینی را می‌خرند، چرا که نسبت به سایر گل‌ها برگزیده هستند. حضرت رسول و ائمه‌ی طاهرین علیهم السّلام برگزیده هستند. این خود یک فضیلت است. علاوه بر این، بسیاری از این فضیلت‌ها، فضیلت‌های اکتسابی است. درحقیقت خدا ائمه‌ی طاهرین سلام الله علیهم اجمعین را در یک مرحله‌ای قرار داده و از آن مرحله بالاتر راخودشان به کمک خداوند متعال طی کرده‌اند. الگویی از جنس بشر ائمه اطهار علیهم السّلام را امام می‌گوییم، چرا که قابل اقتدا هستند. ایشان امام و الگو و پیشوایند و ما می‌توانیم از ایشان تبعیت کنیم. به همین دلیل خداوند متعال، پیغمبران و امامان علیهم السّلام را از جنس بشر آفریده است. خدا این بزرگواران را برگزیده و در جایگاه برتر قرار داده است و بقیّه‌ی امور را خودشان عمل می‌نمایند. تلاش‌های آن‌ها، اکتسابی است، بسیاری از فضیلت‌های آن‌ها خدادادی است و بقیّه را نیز به صورت اکتسابی به دست آورده‌اند. این فضایل چه خدادادی و چه اکتسابی‌ بسیار ارزشمندند. این مفهوم عمیق معنای عبارت «خِيَرَةُاللَّهِ» است. خداوند انبیاء و امامان علیهم السّلام را برگزیده تا نشان دهد که دیگران هم، می توانند به این بزرگواران نزدیک شوند. کسی نمی‌تواند مانند معصومین علیهم السّلام باشد، ولی می‌تواند حرکت کرده و نزدیک‌شان شود. معصومین علیهم السّلام برای تربیت افراد بشر برگزیده شده‌اند. اگرانسان‌ها این بزرگواران را الگو قرار دهند، هم اشتباه نمی‌کنند و هم می‌توانند، به کمال برسند و سقوط نکنند، چرا که معصومین علیهم السلام صراط المستقیم هستند. حضرت رسول صلّی الله علیه و آله و سلّم درفراز دیگری از خطابه‌ی غدیر می‌فرمایند: «مَعاشِرَالنّاسِ، أَنَا صِراطُ اللَّهِ الْمُسْتَقيمُ»: «هان مردمان! خداوند را صراط مستقیم منم که فرمان به پیروی آن داده.» «ثُمَّ عَلِي مِنْ بَعْدي. ثُمَّ وُلْدي مِنْ صُلْبِهِ أَئِمَّةُ الْهُدي»: «و سپس علی است و آن گاه فرزندانم از نسل او، پیشوایان هدایت‌اند.» «يَهْدونَ إِلَي الْحَقِّ وَ بِهِ يَعْدِلونَ.»: «که به راستی و درستی راه می برند و با حق دادگری کنند.» این نیکو و برگزیده بودن به خاطر این است که خداوند متعال ایشان را برای ما حجت آفریده است. مختار بودن و خیرۀ الله بودن، مساوی با حجت الله و برهان الله و امین الله بودن است. معصومین علیهم السّلام برگزیده شده‌اند، لذا خداوند متعال می‌تواند به وجودشان استدلال کند و بگوید: من این بزرگواران را آفریده‌ام و تو بنده‌ی من می‌توانستی، نزدیکشان شوی و تبیعت کنی و کمالات بیشتری پیدا کنی. مقصود آفرینش معصومین علیهم السّلام «خِيَرَةُاللَّهِ وَ مُخْتارُهُ» بوده و تأمین کننده‌ی غرض آفرینش هستند، چرا که غرض آفرینش عبادت و بندگی خداست. خداوند درقرآن کریم می‌فرماید : ﴿وَ ما خَلَقْتُ الْجِنَّ وَ الْإِنْسَ إِلاَّ لِيَعْبُدُون﴾ ائمه اطهار علیهم السّلام برترین بندگان خدا بوده و تحقق بخش و تأمین کننده‌ی بندگی خدا هستند. اگر این چنین نبود، بندگی خدا کامل نمی‌شد، لذا معصومین علیهم السّلام الگو وخیرة الله هستند. اگرکسی «خِيَرَةُاللَّهِ وَ مُخْتارُهُ » باشد، آن گاه باید ضمانت شده باشد که مردم بتوانند ایشان را الگو قرار دهند. «خِيَرَةُاللَّهِ وَ مُخْتارُهُ» این مفهوم را می‌رساند که ائمه اطهار علیهم السّلام معصوم بوده و اشتباه نمی‌کنند. اگر معصوم هستند، پس دارای علم الهی‌اند، زیراعصمت و علم الهی لازم و ملزوم یکدیگر و تفکیک ناپذیر هستند. اگر کسی معصوم باشد، باید دارای علم الهی باشد، یعنی خدا نوعی از آگاهی را به او داده باشد که در اثر آن آگاهی، به طوراختیاری از گناه، دروغ و انحراف پرهیز کند. عصمت از علم برآمده و علم و عصمت، بالاترین کمالات هستند. علمی که خداوند متعال می‌دهد با قدرت مساوق است. مساوق یعنی هم سیاق است. علم با قدرت مساوی نیست، بلکه نزدیک به یکدیگرند. کسانی که دارای علم الهی هستند، حتماً دارای قدرت الهی نیز می‌باشند، اما علم‌های بشری قدرت‌آور نیستند، چراکه علم بشری مساوق و نزدیک با قدرت الهی نمی‌باشد. ائمه اطهار علیهم السّلام دارای کمالات الهی هستند که عصمت، بخشی از آن کمالات است. بنابراین آن‌ها به عنوان منتخبین الهی برای مردم الگو هستند. درکنارعصمت باید علم و در کنار علم باید قدرت باشد. علم و قدرت جزء ابزار‌های برتر هستند. برترینِ نعمت‌هایی که خداوند متعال برای برگزیدگان خود قرار داده است، همین علم و قدرت است. منابع 1. منتخب الاثر یک جلدی صفحه ۳۰۹، فصل دوم، باب چهل وچهار، حدیث دو

تاریخ درج: 14/02/1395 | کد مطلب: 7 | تعداد نظرات: 0 | تعداد بازدید: 636