به نام خداوند همه مِهر مِهر وَرز
درس 15-16: بهشت ، بهای جانبازی در راه خدا
از جمله صفات و ویژگی هایی که پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم در خطبه غدیر برای امیرمومنان علیه السلام بیان کرده اند ، که جزء تذکرات غیر مستقیم است ، در بخش سوم خطبه می باشد: "امرته عن الله ان ینام فی مضجعی ففعل فادیا لی بنفسه" فرمان دادم به علی علیه السلام از طرف خدا که در رختخواب من بخوابد ، انجام داد تا خودش را فدای من کند. چه موقع ؟ در لیلة المبیت .
هنگامی که مشرکان قصد جان پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم را داشتند ، به دستور خداوند فرمان مهاجرت از مکه به مدینه صادر شد، که در این مهاجرت یکی از دشمنان پیامبر صلی الله علیه و آله (ابوبکر) او را همراهی می کرد . چرا که اگر پیامبر صلی الله علیه و آله ابوبکر را با خود نمی برد بیم آن می رفت که جای پیامبر صلی الله علیه و آله (محل اختفاء ایشان) را به دشمنان گزارش دهد . در این شب پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم به امر خدا دستور داد تا حضرت علی علیه السلام در رختخواب ایشان بخوابد . "فداء" به معنای عوض کسی مردن است .
مسیحیان نیز معتقدند که عیسی علیه السلام، به عوض گناهکاران مسیحی فداء شده اند. لذا خداوند گناهکاران مسیحی را خواهد بخشید ،که این عقیده از نظر اسلام مردود است . ِ
وَ ما قَتَلُوهُ وَ ما صَلَبُوه ...
جانبازی نهایت ایثار است . شاید عده ای حاضر باشند مال و اموال را فدای جان کنند، ولی جان را حاضرنیستند فدای چیز دیگری کنند. خدا در قرآن درباره کسانی که جانشان را در راه خدا می دهند می فرماید : ان الله اشتری من إِنَّ اللَّهَ اشْتَرى مِنَ الْمُؤْمِنينَ أَنْفُسَهُمْ وَ أَمْوالَهُمْ بِأَنَّ لَهُمُ الْجَنَّة
که بسیار مقام بزرگی است و اشاره به امیرمومنان علیه السلام دارد . یکی از ویژگیهای امیرمومنان علیه السلام این است که حاضر شده جانش را در راه خدا و پیامبرِ خدا صلی الله علیه و آله در کف دست گیرد ، که از جمله ویژگی های منحصر به امیرالمومنین علیه السلام می باشد .
مطلب مهم در این مسئله ، توجه به این امر است که پیامبر و امامان علیهم السلام ، بخاطر اینکه بتوانند با مردم عادی زندگی کننند هیچگاه با علم غیبشان زندگی نمی کردند . فقط در بعضی اوقات بخاطر اینکه اخباراتی را بدهند ، از علم غیب استفاده می کردند ، چرا که کسانی که با اهل بیت علیهم السلام تماس داشتند چه بسا دارای نهایت آلودگی بودند و اگر امامان علیهم السلام از علم غیب استفاده می کردند ، نمی توانستند در اجتماع به زندگی عادی ادامه دهند .
امیرمومنان علیه السلام اگر هم می دانست که کشته نمی شود ، باز هم این فدا کاری را می کرد و اگر هم می دانست که فدا می شود و شهید خواهد شد ، باز هم این فداکاری را می کرد چون او فقط و فقط اطاعت امر خدا و رسول را می طلبید و مطیع محض فرمان رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم بود .
این عمل امیرمومنان علیه السلام در لسان آیات، به فداکاری ، خود باختگی و جانبازی حضرتش تعبیر شده، که در حقیقت حضرت علی علیه السلام را معرفی کرده است . حال تذکر اخلاقی غیر مستقیم این عمل امیرمومنان علیه السلام چیست ؟ این واقعه برای ما این درس را به همراه خواهد داشت که پیروان واقعی امیرمومنان علیه السلام، مقداری از این فداکاری را در وجود و در زندگیشان نسبت به امیرالمؤمنین علیه السلام پیاده کنند . نسبت به خدا و رسول و امیرمومنان علیهم السلام و امروز نسبت به امام زمان علیه السلام و ببینند که این این عمل چقدر موجب موفقیّت آن ها خواهد شد.
الان موقعیتی نیست تا جان خود را فدا کنیم ،ولی موقعیت آن هست تا مقداری از پول و وقت خود را صرف کنیم و در راه دفاع از مظلومیت امام زمانمان کوشا باشیم . امیرمومنان علیه السلام بر دفاع از دینش همه هستی اش را گذاشت و ما پیرو امیرمومنان علیه السلام حاضر نیستم هفته ای ده ساعت وقت برای اعتلای دین بگذاریم . پس معلوم می شود گفتار ما با اعتقاد ما و عمل‌مان با فکرمان جور نیست . اگر بخواهیم موفق شویم ، الان هم همان زمان پیغمبر صلی الله علیه و آله وسلم است . فقط با یک تفاوت مختصر که الان امام زمان علیه السلام در غیبت هستند .
حضور و ظهور امام زمان علیه السلام از شرائط عمده اش آمادگی، شناخت و معرفت ما طبق دعای وارده از امام باقر علیه السلام است و برای این کار باید وقت و نیرو صرف کنیم. در کارهای دینی ساده ترین کار پول دادن است و کارهای دیگری مثل مطالعه ، سخنرانی ، بی خوابی و غیره ... لازم است تا ارادتمان را به امام زمان علیه السلام اثبات کنیم . چطور برای یک پول و ایجاد رفاه مادی ، زن و بچه را دو ماه و یا سه ماه در چندین وعده در سال، رها کرده به دیار غربت می رویم تا مقداری پول بیشتر تهیه کرده و به درصد رفاه مادی بیفزائیم . پس باید برای ارتقاء سطح درک معنوی نیز مقداری زحمت کشید .
مطالعه کرده و بیخوابی کشید، تا دین خود را به امام عصرمان ادا کنیم . برای خدمت هم سن و سال مطرح نیست . مهم تصمیم و اراده است . ائمه علیهم السلام در اطراف خود ، به عنوان یار با وفا ، افراد با سنین متفاوت داشتند . مثلا هشام بن حکم که از شاگردان امام صادق علیه السلام بود 13 ساله بود .
بنیانگذار ریاضی جدید (اواریس – کالوان ) در 13 سالگی 200 فرمول ریاضی نوشت .امیر مومنان علیه السلام نیز فداکاری را از ده سالگی و رسما از 13 سالگی شروع کردند (با شروع رسمی اسلام ). انسان اگر بخواهد کار دینی کند ، در هر سنی می تواند و باید یک کاری را به عنوان فعالیت دینی در بطن زندگی مان قرار دهیم . تمام کسانی که در راه اعتقادات و امور معنوی به جایی رسیده اند ، تمام زندگیشان را وقف این امور کرده اند . پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم در خطابی از جانب خداوند متعال ، امر شده که اگر کارت به پایان رسید ، کار بعدی را شروع کن .
فَإِذا فَرَغْتَ فَانْصَب وَ إِلى رَبِّكَ فَارْغَبْ
پس درس ما این است که : کار دینی را از هر سنی شروع کرده و حداقل در هفته 10 ساعت برای دفاع از مظلومیت امیرمومنان علیه السلام و فرزندان پاکش وقت گذاری کنیم و با این عمل نام خود را در زمره یاوران با اخلاص امام عصر علیه السلام یادداشت کنیم .
