به نام خداوند همه مِهر مِهروَرز
فَأَنارَ اللّهُ بِأَبِى مُحَمَّدٍ صلى الله عليه و آله ظُلَمَها، وَ فَرَّجَ عَنِ الْقُلُوبِ بُهَمَها، وَ جَلا عَنِ الاَبْصارِ عَمَهَها، وَ عَنِ الاَنْفُسِ غُمَمَها
این نتیجه‌ی جملات قبلی است. خداوند متعال برای إتمام أمر خودش و به خاطر تصمیم قطعی برای اجرایِ امضایِ حکم‌اش و برای نافذ دادن مقادیر حُکم‌اش پیغمبر صلی الله علیه و آله را مبعوث کرد. مردم در ادیان‌شان متفرق بودند، پیغمبر را که مبعوث کرد، خدا به وسیله‌ی پیغمبر صلی الله علیه و آله که پدر من است، نورانی کرد و نور را تاباند به واسطه‌ی پدرم محمّد -صلی الله علیه و آله- یعنی ظلمت‌های ادیان را نورانی کرد. همه دیدند که:
لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ
و
إِنَّ الدِّينَ عِنْدَ اللَّهِ الْإِسْلامُ (1)
دین در نزد خدا فقط اسلام است. غیر از اسلام، دین نیست. پس به واسطه‌ی پدرم محمّد -صلی الله علیه و آله-تاریکی های ادیان را نورانی کرد.
وَ فَرَّجَ عَنِ الْقُلُوبِ بُهَمَها
ابهام‌های قلب‌ها را برداشت؛ ابهام‌های ادیان را از قلب‌ها برداشت و قلب‌ها را روشن کرد.
وَ فَرَّجَ
گشایش کرد. از روی قلوب، ابهام‌ها را برداشت.
وَ جَلا عَنِ الاَبْصارِ عَمَهَها
از روی دیده‌ها، کوری‌ها و پرده‌ها را کنار زد و جلوه داد و روشن کرد. عَمَهَ، یعنی کوری چشم‌ها؛ کوری چشم‌ها را برداشت و چشم‌ها را بیدار کرد.
وَ عَنِ الاَنْفُسِ غُمَمَها
اَنْفُسِجمع نفس و نفس همان جان است. برای روح مجرد انسان چهار تعبیر داریم: نفس، روح، عقل و قلب.
وَ عَنِ الاَنْفُسِ غُمَمَها
از جان‌ها، ابرهای تاریک نَفْسها و جان‌ها را برداشت. یا از نَفْسها برداشت ابرهای تاریک آن ادیان را که باطل بودند و پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله، قلب‌ها را روشن کرد.
وَالْحَمْدُ للَّهِ رَبِّ الْعالَمینَ
منابع
1) آل‌عمران (3) آیه 19
