به نام خداوند همه مِهر مِهروَرز
وَ نَحْنُ بَقِیةٌ اِسْتَخْلَفَها عَلَیكُمْ
از این جمله به بعد، حضرت زهرا سلاماللهعلیها میخواهند بفرمایند که اگر پیامبر صلیاللهعلیهوآله از دنیا رفتهاند، برای بعد از خود جانشین باقی گذاشته است که ما هستیم.
وَ نَحْنُ بَقِيَّةٌ اِسْتَخْلَفَها عَلَيْكُمْ
و ما بازماندگانی هستیم که ما را، پیامبر یا خداوند بر شما خلیفه قرار داده است.
گوینده این کلام حضرت زهرا سلاماللهعلیها هستند. حضرت از لحاظ ظاهری، مقام امامت ندارند. بنابراین اشاره دارند به خاندان اهلبیت علیهمالسلام که این خاندان یادگاران پیامبر صلیاللهعلیهوآله هستند؛ امیرالمؤمنین علیهالسلام تا امام زمان عجلاللهتعالیفرجهالشریف مقام امامت ظاهری و رسمی دارند اما حضرت زهرا سلاماللهعلیها مقام معنوی دارند و ام الائمة النقباء و پشتوانهی اهلبیت علیهمالسلام هستند.
پیامبر اکرم صلیاللهعلیهوآله فرمودهاند:
فَدَاهَا اَبُوهَا(1)، فاطمه ام ابیها(2)
یعنی از نظر محور بودن و حفاظت از پدرش، مانند مادر برای او می ماند. حضرت زهرا سلاماللهعلیها دارای مقام رسمی که بعد از پیامبر صلیاللهعلیهوآله به ایشان رجوع شود را نداشتند. اما حضرت زهرا سلاماللهعلیها، ام ابیها هستند، یعنی پناه پدرش است. یعنی رسالت را پناه داده و چون مادرِ یازده امام و همسر یک امام است، بزرگترین کمک را به ائمه طاهرین علیهمالسلام کردهاند. لذا فرمودهاند: ما بازماندگانی هستیم که ما را بر شما خلیفه قرار داده است.
وَالْحَمْدُ للَّهِ رَبِّ الْعالَمینَ
منابع
1) قَالَ صلیاللهعلیهوآله فَعَلَتْ فِدَاهَا أَبُوهَا ثَلَاثَ مَرَّاتٍ لَيْسَتِ الدُّنْيَا مِنْ مُحَمَّدٍ وَ لَا مِنْ آلِ مُحَمَّدٍ وَ لَوْ كَانَتِ الدُّنْيَا تَعْدِلُ عِنْدَ اللَّهِ مِنَ الْخَيْرِ جَنَاحَ بَعُوضَةٍ مَا سَقَى مِنْهَا كَافِراً شَرْبَةَ مَاءٍ ثُمَ قَامَ فَدَخَلَ عَلَيْهَا؛ الأمالي( للصدوق)، النص، ص: 235
2) أَقُولُ رُوِيَ فِي مَقَاتِلِ الطَّالِبِيِّينَ بِإِسْنَادِهِ إِلَى جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ أَبِيهِ علیهالسلام أَنَّ فَاطِمَةَ سلاماللهعلیها كَانَتْ تُكَنَّى أُمَّ أَبِيهَا؛ بحار الأنوار (ط - بيروت)، ج43، ص: 19