به نام خداوند همه مِهر مِهروَرز
فَاَنّى جُرْتُمْ بَعْدَ الْبَیانِ وَ اَسْرَرْتُمْ بَعْدَ الاِعْلانِ وَ نَكَصْتُمْ بَعْدَ الاِقْدامِ وَ اَشْرَكْتُمْ بَعْدَ الاْءِیمانِ وَ جَبُنْتُمْ بَعْدَ الشَّجاعَةِ،عَنْ قَوْمٍ {نَكَثُوا اَیمانَهُمْ مِنْ بَعْدِ عَهْدِهِمْ وَ طَعَنُوا فى دِینِكُمْ. فَقاتِلُوا أَئِمَّةَ الْكُفْرِ اِنَّهُمْ لا اَیمانَ لَهُمْ لَعَلَّهُمْ ینْتَهُونَ}. {أَلا تُقاتِلُونَ قَوْماً نَكَثُوا أَیمانَهُمْ وَ هَمُّوا بِاِخْراجِ الرَّسُولِ وَ هُمْ بَدَؤُوكُمْ أَوَّلَ مَرَّةٍ أَتَخْشَوْنَهُمْ فَاللّهُ اَحَقُّ اَنْ تَخْشَوْهُ اِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِینَ}
حضرت زهرا عَلَیهِاالسَّلَامُ حداکثر سی روز پس از وفات پیغمبر اکرم صَلَّىاللَّهُعَلَیهِوَآلِهِ در سخنرانی خویش خطاب به انصار میفرمایند:
فَاَنّى جُرْتُمْ بَعْدَ الْبَیانِ وَ اَسْرَرْتُمْ بَعْدَ الاِعْلانِ
اكنون پس از روشن شدن حق، به كجا رفتید؟ _یعنی شما همه چیز را میدانستید و برایتان روشن بود_ و شما پس از اعلانِ حقیقت، آن را پنهان كردید
وَ نَكَصْتُمْ بَعْدَ الاِقْدامِ
و پس از آنکه روى آوردید، دوباره برگشتید.
"نَكَصْتُمْ" به معنی برگشتن است.
وَ اَشْرَكْتُمْ بَعْدَ الاْءِیمانِ
و پس از ایمان آوردن، به شرک گراییدهاید
منظور حضرت این نیست که بت پرست شدید، بلکه چون به امیرالمؤمنین عَلَیهِالسَّلَامُ پشت کردند و حق را کنار گذاشتند و از جانب خود حکومت تعیین کردند، شرک ورزیدهاند.
وَ جَبُنْتُمْ بَعْدَ الشَّجاعَةِ
و از پسِ شجاعت، به هراس رو كردهاید
عَنْ قَوْمٍ {نَكَثُوا اَیمانَهُمْ مِنْ بَعْدِ عَهْدِهِمْ وَ طَعَنُوا فى دِینِكُمْ. فَقاتِلُوا أَئِمَّةَ الْكُفْرِ اِنَّهُمْ لا اَیمانَ لَهُمْ لَعَلَّهُمْ ینْتَهُونَ[1]}
شما ترسیدید از قوم {كه عهد و پیمان شكسته و در دینتان عیب جویى كردند! _یعنی به شما طعن زدند و ایراد گرفتند_ اینك با پیشوایان كفر بجنگید كه آنان سوگند و پیمان شان شكستند، شاید كه از كارشان برگردند.}
حضرت زهرا عَلَیهِاالسَّلَامُ در اینجا اتمام حجت میفرمایند و علاوه بر گِلههایشان، نکاتی را نیز میفرمایند:
{أَلا تُقاتِلُونَ قَوْماً نَكَثُوا أَیمانَهُمْ وَ هَمُّوا بِاِخْراجِ الرَّسُولِ وَ هُمْ بَدَؤُوكُمْ أَوَّلَ مَرَّةٍ أَتَخْشَوْنَهُمْ فَاللّهُ اَحَقُّ اَنْ تَخْشَوْهُ اِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِینَ[2]}
{آیا نمیجنگید با مردمانى كه سوگندهاى خود را نقض كردهاند. _یعنی قسم خورده بودند که به پیامبر صَلَّىاللَّهُعَلَیهِوَآلِهِ وفا کنند و دین و خاندان پیامبر صَلَّىاللَّهُعَلَیهِوَآلِهِ را نگه دارند_ و بر راندن رسول [از مدینه] همت گماشتند و ابتداى به جنگ كردند؟ آیا از آنان مىهراسید؟ حال آن كه خداوند سزاوارترین است كه از او بهراسید، اگر راست مىگویید كه ایمان دارید!}
منظور حضرت این است که آیا از آنها میترسید که ما را یاری نمیکنید؟
وَالْحَمْدُ للَّهِ رَبِّ الْعالَمینَ
[1]التوبة (9) آیه 12
[2] التوبة (9) آیه 13