به نام خداوند همه مِهر مِهروَرز
وَ نَجَوْتُمْ بِالضِّیقِ مِنَ السَّعَةِ، فَعُجْتُمْ عَنِ الدِّینِ وَ مَجَجْتُمُ الَّذِى وَعَیتُمْ وَ دَسَعْتُمُ الَّذِى سَوَّغْتُمْ فَ {إِنْ تَكْفُرُوا اَنْتُمْ وَ مَنْ فِى الْأَرْضِ جَمِیعاً فَاِنَّ اللّهَ لَغَنِىٌّ حَمِیدٌ}
در اینجا حضرت زهرا عَلَیهِاالسَّلَامُ به شرایط زندگی اعراب در قبل از اسلام آوردن اشاره کرده و میفرمایند: پدرم برای گسترش دین اسلام سختیها کشید و شما هم با او پیش رفتید، یکی در جهت مسائل اعتقادی که شما مشرک بودید و مسلمان شدید و دیگری در اجتماعی که شما سطح پایینی داشتید و حالا پیشرفت کردهاید در حالی که زیر پای پهلوانان لِه میشدید و این پیامبر صَلَّىاللَّهُعَلَیهِوَآلِهِ بود که به شما شخصیّت داد و یک صاحب زندگی شدید و غذا و نوشیدنیهای پاک میخورید.
وَ نَجَوْتُمْ بِالضِّیقِ مِنَ السَّعَةِ
و از تنگی به آسایش دل خوش داشتهاید
فَعُجْتُمْ عَنِ الدِّینِ وَ مَجَجْتُمُ الَّذِى وَعَیتُمْ
پس از طریق دین کج شدهاید و آنچه را که نگهداشته بودید را دور انداختهاید
عاج از اعوجاج به معنی کجی میآید. "وَعَیتُمْ"، هم یعنی ظرف و "مَجَجْتُمُ" نیز به معنی دور انداختن است.
گویا آنها که رها کردید را پس میدید و آنچه نگه داشته بودید را دور میریزید و حالا دلتان به همین آسایش خوش کرده اید. و از تنگى به آسایش، دل خوش داشته اید.
وَ دَسَعْتُمُ الَّذِى سَوَّغْتُمْ
و آن چه را به آسانى خورده بودید، برگرداندید.
"دَسَعْتُمُ" به معنی قورت دادن است و "سَوَّغْتُمْ" به معنی بالا آوردن؛ اینجا هم تذکر است و هم هشدار! حضرت زهرا عَلَیهِاالسَّلَامُ میخواهند بفرمایند که خدای متعال به شما نیازی ندارد. از جاهایی که توحید اهلبیت علیهمالسلام خودش را نشان میدهد، اینجا است که وقتی میخواهند بفرمایند: به خودتان ضرر زدید، این آیه را بیان میکنند:
فَ {إِنْ تَكْفُرُوا اَنْتُمْ وَ مَنْ فِى الْأَرْضِ جَمِیعاً فَاِنَّ اللّهَ لَغَنِىٌّ حَمِیدٌ[1]}
پس {اگر شما و تمامى زمینیان كفر ورزند، خداوند را زیانى نخواهد بود؛ چرا كه او تنها بىنیاز و ستوده است}
یعنی شما به خدای حمید و غنی ضرری نمیزنید و خداوند با کفران شما طوری نمیشود بنابراین شما به ما هم ضرر نزدهاید بلکه شما به خودتان ضرر میزنید.
وَالْحَمْدُ للَّهِ رَبِّ الْعالَمینَ
[1]ابراهیم (14) آیه 8