به نام خداوند همه مِهر مِهروَرز
وَ مُجانَبَةَ السَّرِقَةِ اِیجاباً لِلْعِفَّةِ
این جمله، خیلی فوق العاده است! مُجانَبَةَهمان اجتناب است که به معنای پهلو گرفتن و هم روی برگرنداندن است. لذا عرب هر دوریِ از کاری را میگوید: اجتناب، مجانبت یعنی پهلو بر گرداندن؛ پهلو برگرداند یعنی به آنطرف رو کرد و آن کار را انجام نداد.
وَ مُجانَبَةَ السَّرِقَةِ
السَّرِقَةِیعنی دزدی؛ خداوند واجب کرده است که ما از دزدی امتناع کنیم و روی بر گردانیم. حضرت زهرا سلاماللهعلیها در اینجا نیز مانند فرمودهاند: غیر از اینکه دزدی حرام است، ما در مسئلهی دزدی باید حالتی داشته باشیم که پهلو بگیریم از دزدی و اجتناب کنیم. یعنی از اول نسبت به آن باید گارد بگیریم.
اِیجاباً لِلْعِفَّةِ
این اجتناب برای این است که عفت را حتمی کند. این از آن احکام عجیب است! معمولاً عفت در مسائل غریزی و جنسی به زن و مرد میگویند که قرآن میفرماید:
وَ أَنْ یسْتَعْفِفْنَ خَیرٌ لَهُنَّ (1)
یعنی عفت به خرج بدهند. نگاه به نامحرم نکنند. زنها حجاب داشته باشند و مردها چشم پوشی کنند. قرآن میفرماید:
قُلْ لِلْمُؤْمِنینَ یغُضُّوا مِنْ أَبْصارِهِمْ وَ یحْفَظُوا فُرُوجَهُم (2)
و
وَ قُلْ لِلْمُؤْمِناتِ یغْضُضْنَ مِنْ أَبْصارِهِنَّ وَ یحْفَظْنَ فُرُوجَهُن (3)
در اینجا حضرت لفظ عفت بکار بردهاند. عفت یعنی پاکدامنی؛ به عبارتی واجب بودن پهلو گرفتن –اجتناب- از دزدی را موجب وجوب پردهی عفت در نظر گرفتهاند. لذا مشخص میشود که اگر انسان به دزدی عادت کند، عفت او نیز دریده میشود. خیلی جالب است! یعنی مسئلهی دزدی فقط، مسئلهی مالی نیست بله وقتی که انسان دزدی کند و اموال مردم را تصرف نماید، عفتش هم از بین میرود. لذا دزدی در دین اسلام قصاص دارد. یعنی چهار انگشت دستِ دزد را قطع میکنند و این مسئله هم خیلی در بین مردم روشن است و همه میدانند که برای دزدی بوده است که چهار انگشت شخص بریده شده تا دزدی ریشه کن شود.
از این رو خدمتتان عرض کنم که مسئلهی اجتناب از خوردن مالِ حرام، یکی از بزرگترین شناسههای اخلاقی اسلام است. اسلام به حرام و حلال در مال و لقمه، بسیار بسیار بسیار اهمیت داده است و یکی از جاهایی که مردم به لقمه حرام میافتند، ارتکاب سرقت است. لذا در قرآن آمده است:
وَ السَّارِقُ وَ السَّارِقَةُ فَاقْطَعُوا أَیدِیهُما جَزاءً بِما كَسَبا نَكالاً مِنَ اللَّهِ وَ اللَّهُ عَزیزٌ حَكیمٌ (4)
و مرد و زن دزد را به [سزاى ] آنچه كردهاند، دستشان را به عنوان كیفرى از جانب خدا ببُرید، و خداوند توانا و حكیم است.
وَالْحَمْدُ للَّهِ رَبِّ الْعالَمینَ
منابع
1) النور (24) آیه 60
2) النور (24) 30
3) النور (24) 31
4) المائده (5) آیه 38