به نام خداوند همه مِهر مِهروَرز

وَ الْقِصَاصَ حَقْناً لِلدِّماءِ، وَ الْوَفاءَ بِالنَّذْرِ تَعْرِیضاً لِلْمَغْفِرَةِ، وَ تَوْفِیةَ الْمَكاییلِ وَ الْمَوازِینِ تَغْییراً لِلْبَخْسِ

وَ الْقِصَاصَ حَقْناً لِلدِّماءِ
خداوند برای حفاظت خون‌ها قصاص را واجب کرد. قرآن کریم هم می‌فرماید:
وَ لَكُمْ فِی الْقِصاصِ حَیاةٌ یا أُولِی الْأَلْبابِ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ‌
برای صاحبان لُب، حیات است در قصاص وقتی انسان بداند اگر کسی را بی‌خودی کشت، قصاص می‌شود؛ یعنی نود و ‌نُه درصد مردم دیگر اقدامی نمی‌کنند هر چند که عصبانی باشند. بنابراین قصاص که در عوض کاری است که انسان در کشتن، در بریدن عضوی انجام داده است می‌باشد، زمانی که دیه‌اش این باشد و قصاص بگیرند، آن‌وقت

حَقْناً لِلدِّماءِ
می‌شود یعنی خون‌ها را حفاظت می‌کند.
وَ الْوَفاءَ بِالنَّذْرِ تَعْرِیضاً لِلْمَغْفِرَةِ
وفای به نذر را برای مغفرت انسان تعریض قرار داده است. تعریض یعنی عرضه؛ یعنی خداوند واجب کرده است که به نذرهای خویش وفا کنید. حالا نذر چیست؟ از نظر شرعی این است که بگویید: برای خدا باشد بر گردن من که مثلاً هر روز ده فراز از خطبه فدک را بخوانم. گاهی در نذر انسان خودش، جریمه‌اش مشخص می‌کند و اگر مشخص نکرد، کفّاره‌ی نذر می‌آید. خود شخص اگر بگوید در عوض نخواندن خطبه فدک،‌ روزی ده‌هزار تومان به فقیر می‌دهم. حال اگر به نذرش عمل نکرد، باید کفاره‌ای که خود مشخص کرده را بپردازد و اگر به آن نیز عمل نکند باید کفّاره‌ای که خداوند مشخص کرده را بپردازد که سیر کردن ده فقیر یا آزاد کردن یک‌ بنده است.
وَ الْوَفاءَ بِالنَّذْرِ تَعْرِیضاً لِلْمَغْفِرَةِ
خداوند وفای و کامل‌ کردن نذر را واجب کرد برای این‌که انسان خودش را برای مغفرت خداوند آماده کند. در نذر وقتی گفته شد: لله علیّ(صیغه نذر است) یعنی کار مباح یا مکروه را بر خود واجب یا حرام کرده است و لذا بعد از گفتن: للّه علیّدیگر باید به نذر خویش وفا کند و وفا یعنی باید آن را کامل نماید.

وَ تَوْفِیةَ الْمَكاییلِ وَ الْمَوازِینِ تَغْییراً لِلْبَخْسِ
تَوْفِیةَهم از لغت وفا می‌آید؛ کامل کردن مکیال‌ها و پیمانه‌ها؛ مَوازِینِ یعنی ترازو‌ها،‌ پس می‌شود: کامل و پُر کردن مکیال‌ها و ترازوها را قرار داد و واجب کرد برای تغییر کاستی اموال؛ بَخْسِیعنی کاستی اموال؛ قرآن کریم هم در داستان حضرت یوسف علیه‌السلام می‌فرماید:
وَشَرَوْهُ بِثَمَنٍ بَخْسٍ
حضرت یوسف علیه‌السلام را به ثمن بخس یعنی سطح پایین و کاستی شده فروختند. حضرت زهرا سلام‌الله‌علیها می‌فرمایند: کامل کردن مکاییل که جمع مکیال به معنی وسیله‌ی کِیل و پیمانه است، که خداوند قرار داد کامل کردن پیمانه‌ها و موازین را برای این‌که جابه‌جا کند کاستی را یعنی از کاستی به پُری برساند و نگذارد که جنس و سرمایه‌‌های‌شان کم شود. کسانی که کم می‌کنند در موقع فروختن، از میزان مکیال می‌کاهند، باعث بخس و کاستی اموال خودشان می‌شوند.


وَالْحَمْدُ للَّهِ رَبِّ الْعالَمینَ