به نام خداوند همه مِهر مِهروَرز
غيبت و تهمت ----- پشت سر ديگران قسمت دوم
چنانچه گفتيم غيبت از گناهان بزرگ، متأسفانه عادي و متداول در بين ماست. هرکدام از ما به دلايل گوناگون به راحتي پشت سر افراد و در نبودن آنها، نزد ديگران بدگويي ميكنيم. در حقيقت به غيبت آنان مشغول ميشويم. اگر خوب دقت کنيم، ميتوانيم آنچه را که سبب غيبت ميشود، پيدا کنيم.
هيچ کدام از ما خود را کينهاي، حسود، فضول، بخيل و... نميدانيم. اما اگر بدون اغماض و چشمپوشي عوامل غيبتکردن خود را جستجو کنيم، همين صفات را علت اصلي غيبتکردن خود مييابيم. گاه آنچه را که ما به عنوان بدي از ديگران نقل ميکنيم، همان خصوصيتي است که در خود ما وجود دارد و با نسبت دادن آن به ديگر افراد ميخواهيم از زشتي آن بکاهيم، يا آن را يک عيب همگاني جلوه دهيم. به اين شكل مجوزي براي عمل زشت خود و تأييدي بر عيب خود بتراشيم.
حضرت سجاد علیه السلام ميفرمايند: «کسي که از عيوب مردم بسيار بگويد، اين بسيار گفتن گواهي ميدهد که در او عيب بسيار است.»
و نيز حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و اله ميفرمايند: « هر که مؤمني را به صفتي که در او نباشد غيبت کند، خداوند هرگز ايشان را در بهشت جمع نميکند.»
گاه بيباکانه بدگويي ميكنيم و با گفتن اينکه «اين صفت اوست» خود را راحت ميکنيم. غافل از اينکه غيبت آن است که چيزي كه در ديگري است، در نبودن او مطرح شود، حال آنکه از بيان اين حرفها پشت سر او خوشش نميآيد. اگر آنچه را که بدگويي ميکنيم در او نباشد در حقيقت تهمت ميشود. مؤمن در نزد خداوند محترم است و حريم او بايد حفظ شود. شخصي خدمت حضرت سجاد علیه السلام رسيد و عرض کرد: فلان شخص شما را گمراه ميداند و به شما نسبت بدعت ميدهد. حضرت فرمودند: «تو حق همنشيني را رعايت نکردي که سخن او را براي ما نقل کردي.»
همانطور که از حديث برميآيد حتي از کسي که اهل تهمت است، نميتوان بدگويي کرد. ولي ما به بهانههاي مختلف اين کار را ميکنيم.
گاه آنچه سبب غيبت ميشود، آن است که در صدد شکستن و خرد کردن فردي هستيم و با بدگويي از او به هدف خود ميرسيم.
امام صادق علیه السلام ميفرمايند: «هر کس عيب مؤمني را ظاهر کند و مروتش را در هم شکند و از چشم مردم بيندازد، خداوند او را از ولايت خود بيرون ميکند و به ولايت شيطان وارد ميکند.» همهي ما بر اين کار زشت و ناپسند خود اسمهاي زيبا و سرپوشهاي موجه ميگذاريم. اما هيچ سرپوشي، زشتي غيبت را نميپوشاند و از تعفن آن کم نميکند، هر چند موجه و منطقي به نظر آيد.
حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و اله ميفرمايند: «هر که از مسلماني غيبت کند گندي بدتر از مردار از او ظاهر ميشود. بهطوريكه اهل محشر از آن آزار ميبينند و دوري ميکنند. و اگر قبل از توبه بميرد در حالي مردهاست که حرام خدا را حلال کردهاست.»
يک بار ديگر نگاه کنيم و جملات خود را به ياد آوريم. حالا خودمان قضاوت کنيم. آيا ما هم غيبتِ ديگران را ميکنيم؟ ما چگونه دست زدن به اين گناه را توجيه ميكنيم؟!
منابع
عينالحيوه، صفحه ۵۵۰و ۵۵۱