به نام خداوند همه مِهر مِهروَرز
مجلس بیست وششم جامع فدک
در ادامه مباحث مربوط به تشییع مخفیانهی حضرت زهرا عَلَیهِاالسَّلَامُ، آقای وحید خراسانی در کتابشان مطلبی را از ابنعباس بیان میکنند.
درخواست ابنعباس از امیرالمؤمنین عَلَیهِالسَّلَامُ
عباسبنعبدالمطلب، عموی پیغمبر صَلَّىاللَّهُعَلَیهِوَآلِهِ فرستادهای نزد امیرمؤمنان عَلَیهِالسَّلَامُ فرستاد و گفت: یا علی! از شما درخواستی دارم. خلاصهی کلامش این است که گفت: مردم به تشییع جنازهی پیغمبر صَلَّىاللَّهُعَلَیهِوَآلِهِ موفق نشدند و در همان بیت دفن شد. من از تو خواهشی دارم و آن این است که اجازه بدهی، من مهاجرین و انصار را خبر کنم تا اینها بیایند و این جنازه با عظمت برداشته بشود. این درخواست عباس بود. مطلب جوری است که استفاده میشود که عباس خود نیامده، بلکه کسی را فرستاده است. امیرالمؤمنین عَلَیهِالسَّلَامُ از ابنعباس تشکر و تقدیر میکند. اما یک تعبیراتی دارد که فوق بیان است! در آن تعبیرات به عمویش میفرماید:
إِنَّ فَاطِمَةَ بِنْتَ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّىاللَّهُعَلَیهِوَآلِهِ لَمْ تَزَلْ مَظْلُومَةً[1]
همانا فاطمه عَلَیهِاالسَّلَامُ دختر رسول خدا صَلَّىاللَّهُعَلَیهِوَآلِهِ پیوسته و در تمام زمانها مظلوم بوده است
و او به من وصیّت کرده است که أمر شهادتش را بپوشانم. واقعاً خیلی عجیب است! پیغمبر اکرم صَلَّىاللَّهُعَلَیهِوَآلِهِ بالاترین آفرینش خداوند و خاتم الأنبیاء است و این پیغمبر یک دختر بیشتر ندارد که ایشان نیز أفضل چهار زن بهشتیند[2] و دارای مقام عصمت کبری، با این حال وصیّت میکنند که من را شبانه دفن کنید و شخصی در تشییع جنازهی من شرکت نکند. روایاتی هم داریم مبنی بر اینکه تا قیامت نیز قبر مطهر ایشان حتا در زمان حکومت امام عصر علیهالسلام بر کسی مشخص نخواهد شد.[3]
بعد این مرجع تقلید اینگونه میفرماید: «پس وظیفه، برای همه سنگین است. احیای این روز _شهادت حضرت زهرا عَلَیهِاالسَّلَامُ_ باید به تناسب عظمت صدیقهی کبری عَلَیهِاالسَّلَامُ باشد. خلاصهی کلام این است که شب اول قبرتان فاطمهی زهراست! دم جان دادنتان هم فاطمهی زهرا عَلَیهِاالسَّلَامُ است. روز قیامتتان هم سر و کارتان با صدیقه کبری عَلَیهِاالسَّلَامُ است و آن روز مثل مرغ که دانه میچیند، شیعیانش را نجات میدهد.»
قَالَ أَبُو جَعْفَرٍ وَ اللَّهِ يَا جَابِرُ إِنَّهَا ذَلِكَ الْيَوْمَ لَتَلْتَقِطُ شِيعَتَهَا وَ مُحِبِّيهَا كَمَا يَلْتَقِطُ الطَّيْرُ الْحَبَّ الْجَيِّدَ مِنَ الْحَبِّ الرَّدِي [4]
امام باقر عَلَیهِالسَّلَامُ فرمودند: ای جابر! به خدا قسم که فاطمه عَلَیهِاالسَّلَامُ در آن روز شیعیان خود را به گونهای از میان اهل محشر جدا میکند و نجات میدهد که پرنده دانههای نیکو را از میان دانههای بیارزش بَر میچیند.
بعد ایشان ادامه میدهند که کاری کنید که آبرویی تحصیل بشود و اسمتان در آن دفتر نوشته شود.{وَ أَنْذِرْهُمْ يَوْمَ الْحَسْرَةِ إِذْ قُضِيَ الْأَمْرُ[5]}.
وَالْحَمْدُ للَّهِ رَبِّ الْعالَمینَ
[1] الأمالي للشيخ الطوسي الْمُفِيدُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَحْمَدَ الْمَنْصُورِيِّ عَنْ سَلْمَانَ بْنِ سَهْلٍ عَنْ عِيسَى بْنِ إِسْحَاقَ الْقُرَشِيِّ عَنْ حَمْدَانَ بْنِ عَلِيٍّ الْخَفَّافِ عَنِ ابْنِ حُمَيْدٍ عَنِ الثُّمَالِيِّ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ الْبَاقِرِ عَنْ أَبِيهِ عَلَیهِالسَّلَامُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَمَّارِ بْنِ يَاسِرٍ عَنْ أَبِيهِ قَالَ: لَمَّا مَرِضَتْ فَاطِمَةُ بِنْتُ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّىاللَّهُعَلَیهِوَآلِهِ مَرْضَتَهَا الَّتِي تُوُفِّيَتْ فِيهَا وَ ثَقُلَتْ جَاءَهَا الْعَبَّاسُ بْنُ عَبْدِ الْمُطَّلِبِ عَائِداً فَقِيلَ لَهُ إِنَّهَا ثَقِيلَةٌ وَ لَيْسَ يَدْخُلُ عَلَيْهَا أَحَدٌ فَانْصَرَفَ إِلَى دَارِهِ وَ أَرْسَلَ إِلَى عَلِيٍّ عَلَیهِالسَّلَامُ فَقَالَ لِرَسُولِهِ قُلْ لَهُ يَا ابْنَ أَخِ عَمُّكَ يُقْرِئُكَ السَّلَامَ وَ يَقُولُ لَكَ لِلَّهِ قَدْ فَجَأَنِي مِنَ الْغَمِّ بِشَكَاةِ حَبِيبَةِ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّىاللَّهُعَلَیهِوَآلِهِ وَ قُرَّةِ عَيْنَيْهِ وَ عَيْنَيَّ فَاطِمَةَ مَا هَدَّنِي وَ إِنِّي لَأَظُنُّهَا أَوَّلَنَا لُحُوقاً بِرَسُولِ اللَّهِ صَلَّىاللَّهُعَلَیهِوَآلِهِ يَخْتَارُ لَهَا وَ يَحْبُوهَا وَ يُزْلِفُهَا لِرَبِّهِ فَإِنْ كَانَ مِنْ أَمْرِهَا مَا لَا بُدَّ مِنْهُ فَاجْمَعْ أَنَا لَكَ الْفِدَاءُ الْمُهَاجِرِينَ وَ الْأَنْصَارَ حَتَّى يُصِيبُوا الْأَجْرَ فِي حُضُورِهَا وَ الصَّلَاةَ عَلَيْهَا وَ فِي ذَلِكَ جَمَالٌ لِلدِّينِ فَقَالَ عَلِيٌّ عَلَیهِالسَّلَامُ لِرَسُولِهِ وَ أَنَا حَاضِرٌ عِنْدَهُ أَبْلِغْ عَمِّيَ السَّلَامَ وَ قُلْ لَا عَدِمْتُ إِشْفَاقَكَ وَ تَحِيَّتَكَ وَ قَدْ عَرَفْتُ مَشُورَتَكَ وَ لِرَأْيِكَ فَضْلُهُ إِنَّ فَاطِمَةَ بِنْتَ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّىاللَّهُعَلَیهِوَآلِهِ لَمْ تَزَلْ مَظْلُومَةً مِنْ حَقِّهَا مَمْنُوعَةً وَ عَنْ مِيرَاثِهَا مَدْفُوعَةً لَمْ تُحْفَظْ فِيهَا وَصِيَّةُ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّىاللَّهُعَلَیهِوَآلِهِ وَ لَا رُعِيَ فِيهَا حَقُّهُ وَ لَا حَقُّ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ كَفَى بِاللَّهِ حَاكِماً وَ مِنَ الظَّالِمِينَ مُنْتَقِماً وَ أَنَا أَسْأَلُكَ يَا عَمِّ أَنْ تَسْمَحَ لِي بِتَرْكِ مَا أَشَرْتَ بِهِ فَإِنَّهَا وَصَّتْنِي بِسَتْرِ أَمْرِهَا.
ترجمه: امام باقر عَلَیهِالسَّلَامُ از پدر بزرگوارشان امام سجاد عَلَیهِالسَّلَامُ روایت میکنند که:در آن مرضی که فاطمه زهرا عَلَیهِاالسَّلَامُ به شهادت رسید و حال او سنگین شد و عباس بن عبد المطلب برای عیادت آن حضرت عَلَیهِاالسَّلَامُ آمد. به عباس گفتند: حال فاطمه عَلَیهِاالسَّلَامُ سنگین است و کسی نزد او نمیرود. عباس به سوی خانه خویشتن بازگشت و شخصی را نزد حضرت علی عَلَیهِالسَّلَامُ فرستاد و گفت: از قول من به حضرت امیر عَلَیهِالسَّلَامُ بگو: عموی تو به تو سلام میرساند و میگوید: به خدا قسم که غم و اندوه حبیبه و نور چشم رسول خدا صَلَّىاللَّهُعَلَیهِوَآلِهِ و نور چشم من مرا به شدت رنج میدهد، من این طور گمان میکنم آن بانو عَلَیهِاالسَّلَامُ زودتر از همه ما به رسول خدا صَلَّىاللَّهُعَلَیهِوَآلِهِ ملحق شود و خدا او را بَر میگزیند و به رحمت خود نزدیک میکند. فدایت شوم اگر فاطمه اطهر عَلَیهِاالسَّلَامُ رحلت کند مهاجرین و انصار را آگاه و جمع کن تا برای تشییع جنازهاش و نماز خواندن بر بدنش حاضر شوند و ثواب ببرند، زیرا این عمل باعث سرافرازی دین میشود.راوی میگوید: من در حضور حضرت امیر عَلَیهِالسَّلَامُ بودم که به فرستاده عباسبنعبدالمطلب فرمود: سلام مرا به عمویم برسان و به وی بگو: لطف و مرحمت تو زیاد شود، من از مشورت تو آگاه شدم، رأی و نظریه تو بسیار نیکو است. ولی فاطمه عَلَیهِاالسَّلَامُ دختر پیغمبر خدا صَلَّىاللَّهُعَلَیهِوَآلِهِ دائما مظلوم، از حق خود ممنوع، از میراث خویشتن محروم بوده است. ملاحظه آن وصیتی را که پیامبر صَلَّىاللَّهُعَلَیهِوَآلِهِ در بارهاش کرده ننمودند. حق آن حضرت و حق خدا را رعایت نکردند، کافی است که خدا بین ما و آنان حکم کند و از ظالمین انتقام بگیرد. ای عمو، من از تو خواهش میکنم از این مطلبی که گفتی صرف نظر فرمایی، زیرا فاطمه زهرا عَلَیهِاالسَّلَامُ به من وصیت کرده که امر شهادت او را پوشیده بدارم. به نقل از الأمالی، الشیخ الطوسی، ص ١٥٥ و بحار الأنوار، العلامة المجلسی، ج ٤٣ ، ص ٢
[2] أَفْضَلُ نِسَاءِ الْجَنَّةِ أَرْبَعٌ خَدِيجَةُ بِنْتُ خُوَيْلِدٍ وَ فَاطِمَةُ بِنْتُ مُحَمَّدٍ وَ مَرْيَمُ بِنْتُ عِمْرَانَ وَ آسِيَةُ بِنْتُ مُزَاحِمٍ امْرَأَةُ فِرْعَوْن؛/بحار الأنوار، ج16،ص2
[3]وَ انْسَدَّ الْقَبْرُ وَ اسْتَوَى بِالْأَرْضِ فَلَمْ يُعْلَمْ أَيْنَ كَانَ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ؛ / بحار الأنوار (ط - بيروت)، ج43، ص: 215
[4] تفسیر فرات الکوفی، فرات بن إبراهیم الکوفی، ص ٢٩٩ ؛؛ بحار الأنوار، العلامة المجلسی، ج ٨، ص ٥٢ و ج ٤٣ ، ص ٦٥ و با اختلاف کم: شرح الأخبار، القاضی النعمان المغربی، ج ٣، ص٦٣
[5] مریم (19) آیه 39
ترجمه: و آنان را از روز حسرت بيم ده، آنگاه كه داورى انجام گيرد.