در چند صد متری مسجد کوفه در خیابان اصلی کوفه به نجف مزار یکی از یاران نزدیک امیرالمومنین و حسنین علیهم السلام قرار دارد. نام صاحب این قبر "میثم تمار اسدی کوفی" میباشد. این قبر مطهر پیوسته زیارت گاه شیعیان و عارفان بوده است. این مزار در جنوب غربی مسجد کوفه در مسیر از سمت چپ به نجف اشرف از سمت راست بازگشت از نجف به سمت کوفه میباشد. میثم را از اصحاب سه امام نخستین ما برشمردهاند.
اما شهرت او بیشتر به سبب شاگردی امیرالمومنین علی علیه السلام بوده است. میثم بسیار دوستدار اهل بیت پیامبر علیهم السلام بود. آنان نیز به او توجه خاصی داشتند. به گفتهٔ ام سلمه، همسر پیامبر، پیامبر بارها از میثم به نیکی یاد کرده و درباره او به امام علی علیه السلام سفارش کردهاند. میثم دانش بسیار و اسرار فراوانی را از امام و مولایش امیرالمومنین علیه السلام فراگرفت و امام او را از امور غیبی آگاه فرمودند.
گفته میشود که میثم تمار پیشگویی مرگ معاویه لعنت الله علیه، آزادی مختار از زندان، شهادت امام حسینعلیه السلام و نحوهی شهادت خود را از قول امیرالمومنین علیه السلام بیان نموده است. میثم بر اساس پیشگویی خود به همان نحو بر فراز درخت خرمایی که امیرالمومنین علیه السلام به او وعده داده بودند، بر دار شد.
به دستور عبیدالله بن زیاد لعنت الله علیه پس از شهادت ميثم، اجازه نداد که جنازه ی میثم برای دفن پایین آورده شود.
اما هفت نفر از صنف خرما فروشان کوفه تصميم گرفتند جنازه ميثم را دفن کنند. شب هنگام عدهای از آنان پاسبانها را مشغول کردند و عده اي ديگر جنازه را ربودند و در کنار نهر آبي در ميان قبيله مراد که جزو قبایل صاحب مسجد کوفه بودند، دفن کردند (کلینی جلد دوم/ رجال کشی صفحه ۸۲).
تا قبل از قرن چهارم هجری قمری، این مزار تنها به صورت حرم کوچکی موجود بود. در قرن چهارم هجری قمری عضدالدوله دیلمی بعد از ساخت حرم نجف دستور داد تا گنبدی بر فراز قبر میثم تمار بنا کنند. این گنبد تا قرن سیزدهم هجری قمری پابرجا بود. در آن زمان شیخ ملا علی فرزند میرزا خلیل نجفی آل خلیلی این عمارت را دوباره باز سازی و احیا کرد.
صد سال بعد سید عطاءالله رومی که از مجتهدین به نام نجف بود این بنا را بزرگ کرده و حرم و گنبد برایش ساخت و در کنار آن ها صحنی نیز بنا کرد.
در سال ۱۳۸۲ حاج محمد رشاد تمام عمارت را خراب کرد و حرم با شکوه و زیبایی برای میثم تمار ساخت. این حرم گنبدی به رنگ آبی دارد که توسط عباس ناجی نجفی برافراشته شده است.
در میانهی حرم، ضریح کوچکی قرار دارد که بر روی سکو و سنگ بزرگ قبر نامِ "میثم تمار" به عنوان "مصاحب امیرالمومنین علیه السلام" نگاشته شده است .
در صحن، نخلها و درختانی قرار دارد که سالها توسط آب چاهی که در آنجا قرار داشت آبیاری میشد ولی امروزه آبیاری این درختان توسط حاج رووف بن ملا حمید کرخی از منبع آب کوفه تامین میشود (دایره المعارف تشیع- جلد یک – صفحه ۱۱۲).