به نام خداوند همه مِهر مِهروَرز
ولید بن عتبه
نامش ولید بن عتبه بن ابی سفیان بود. از خاندان بنی امیه و نوهی ابوسفیان دشمن قسم خوردهی پیامبر صلّی الله علیه و آله بود. پدرش عتبه مردی سخنور بود که در دستگاه بنی امیه خدمت میکرد. ولید بن عتبه برادرزادهی معاویه بود و کمی از پدرش در امور سیاسی محتاط تر بود . ولید میخواست همان طور که از مزایای خاندان امیه استفاده میکند بتواند فاصلهی خود را با اهل بیت علیهم السّلام حفظ کرده و حتی الامکان در بین مردم دشمنی خود با این خانواده را نشان ندهد. اما پس از مرگ معاویه لعنت الله علیه، یزیدِ ملعون نامهای به او فرستاد که تمامی محاسبات او را به هم ریخت. یزید در این نامه از ولید خواسته بود که امام حسین علیه السّلام را فراخواند و از او برایش بیعت گیرد. در نامه تاکید شده بود که اگر امام مخالف کردند، سر ایشان را برای یزید بفرستد.
ولید شبانه امام را به دارالخلافه فراخواند. وقتی خبر به امام رسید با جمعی از یاران در مسجد بودند. امام به ایشان فرمود :
«طاغوت بنی امیه به هلاک رسیده و منظور از این دعوت بیعت گرفتن برای پسر اوست» (مثیر الاحزان- ابن نمای حلی).
پس به دستور اباعبدالله علیه السّلام سی تن از یاران و افراد خانوادهی ایشان مسلح شده و با امام تا امارت مدینه رفتند و به دستور حضرت بیرون مجلس آماده ایستادند. امام به ایشان فرمودند: «ولید در این هنگام مرا فراخوانده تا به کاری نا خوشایند فراخواند و نه من ایمن هستم و نه او قابل اعتماد...» (ارشاد- شیخ مفید- صفحه ۲۲۲۱). ولید خبر مرگ معاویه را به امام داد و از ایشان خواست که بیعت کند. امام نپذیرفتند. وقتی اصرار ولید بن عتبه را دیدند از او خواستند تا صبحگاه صبر کند. علت این صبر را این گونه فرمودند که: «خود میدانی که این بیعت نه برای رضای خداست و بلکه برای جلب توجه مردم است و تو ای ولید دوست داری من در مقابل مردم با تو بیعت کنم. پس صبر کن تا صبح شود تا ببینیم که چه پیش میآید.» ولید قبول کرد. ولی مروان حکم که در آن مجلس حضور داشت به ولید گفت: «اگر در این مجلس خلوت از او بیعت نگیری دیگر نمیتوانی بی آن که خونی بر زمین بریزد از او بیعت بگیری.»
در این جا امام فرمودند: «ای ولید. ما اهل بیت نبوت و سرچشمه رسالت و محل آمد و شد فرشتگانیم. همهی نیکیها از ما آغاز و به ما ختم میشود. یزید لعنت الله علیه مردی فاسد و شرابخوار است که به ناحق خون میریزد. بدان که شخصی چون من با مردی مانند او بیعت نکند» (فرهنگ عاشورا به نقل از حیاه امام حسین علیه السلام – جلد دوم- صفحه ۲۵۰). از آن جایی که داخل مجلس کار به مشاجره کشید و ولید با امام حسین علیه السّلام به درشتی سخن گفت ،سربازان و یاران مسلح امام وارد مجلس شدند و امام با ایشان مجلس را ترک نمودند.
فردای آن روز یعنی روز سوم شعبان سال ۶۰ هجری قمری امام حسین علیه السّلام مدینه را به قصد مکه ترک نمودند. وقتی خبر ترک امام به یزید رسید، از دست ولید بسیار خشمگین شد و او را از حکومت مدینه عزل و به جای او یزید بن عمرو بن سعید را نصب کرد. ولید به شام رفت و پس از دلجویی از یزید از مشاورین دربار بنی امیه شد. بعد از شهادت امام حسین علیه السّلام و یارانش در سال ۶۲، ولید بن عتبه دوباره والی مدینه شد. ولی این منصب چندان به او وفا نکرد و در همان سالها بر اثر بیماری طاعون از دنیا رفت.